خلاصة:
اژدﻫﺎﻛﺸﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن ﻧﺎﻣﻲ اﻳـﺮان از ﺟﻤﻠـﻪ رﺳـﺘﻢ، ﺑﺪان دﺳﺖ ﻳﺎزﻳﺪهاﻧﺪ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ در ﮔﺴﺘﺮه اﺳﺎﻃﻴﺮ اﻳﺮان، اژدﻫﺎ، ﻧﻤﺎد ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ اﺳﺖ و در واﻗﻊ، ﻛﺸﺘﻦ اژدﻫﺎ ﻧﻤﺎد ﭘﻴﺮوزی ﺗﺮﺳﺎﻟﻲ ﺑﺮ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻣﻮردی ﻛﻪ در اﻳـﺮان ﺑـﺎ ﻧﻤﺎد ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﺑﻮدن اژدﻫﺎ ﺗﻨﺎﻗﺾ دارد، رﺳﺘﻢ دﺳﺘﺎن اﺳﺖ. او اﮔﺮ ﭼﻪ در ﺧﻮان ﺳـﻮم، ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ اژدﻫﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻲﺷﻮد، ﻫﻢ درﻓﺶ او اژدﻫﺎ ﭘﻴﻜﺮ اﺳـﺖ و ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﻧﻴـﺎی ﺧﻮد ﺿﺤﺎک )اژیدﻫﺎک اوﺳﺘﺎ( ﻧﻴﻚ ﻣـﻲﺑﺎﻟـﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﺑـﺎ اژدﻫـﺎﻛـﺸﻲ او و ﻧﻤـﺎد 35 ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﺑﻮدن اژدﻫﺎ در اﺳﺎﻃﻴﺮ اﻳﺮان ﺗﻨﺎﻗﺾ دارد. ﻧﮕﺎرﻧﺪه در اﻳﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ درﻓﺶ اژدﻫﺎ ﭘﻴﻜﺮ رﺳﺘﻢ و ﺗﻘﺪس اژدﻫـﺎ در دﻳـﺪﮔﺎه او اﺣﺘﻤـﺎﻻ ﺗﺤـﺖﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎره 42، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 8831 ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺳﺎﻃﻴﺮ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ اﻳﺮان راه ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ از اﻳﻦ رو اژدﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺗـﻮﺗﻢ رﺳـﺘﻢ اﺳـﺖ و ﺳﺨﺖ آن را ﮔﺮاﻣﻲ ﻣﻲدارد ﺑﺮﺧﻼف اﺳﺎﻃﻴﺮ اﻳﺮان، ﻧﻤﺎد ﺑﺎران و ﻃﺮاوت و ﺗﺮﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ.
ملخص الجهاز:
"ﺑﻨـﺎﺑﺮ رواﻳـﺖ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ، ﺿﺤﺎک ﻧﻴﺎی رﺳﺘﻢ اﺳﺖ و رﺳﺘﻢ در ﻧﺒﺮد ﺑﺎ اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر ﻳﻜﻲ از اﻓﺘﺨﺎرات ﺑـﺰرگ ﺧﻮد را ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻲداﻧﺪ: ﻛــﺰو ﻛــﺸﻮر ﺳــﻨﺪ ﺷــﺎداب ﺑــﻮد ﻫﻤ ـﺎن ﻣــﺎدرم دﺧــﺖ ﻣﻬــﺮاب ﺑــﻮد ـ 56 زﺷـــﺎﻫﺎن ﮔﻴﺘـــﻲ ﺑـــﺮآورده ﺳـــﺮ ﻛﻪ ﺿـﺤﺎک ﺑـﻮدش ﺑـﻪ ﭘـﻨﺠﻢ ﭘـﺪر ﺧﺮدﻣﻨــﺪ ﮔــﺮدن ﻧﭙﻴﭽــﺪ زراﺳــﺖ ﻧــﮋادی از اﻳــﻦ ﻧــﺎﻣﻮرﺗﺮ ﻛﺮاﺳــﺖ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎر42، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن8831 )ﻓﺮدوﺳﻲ، 3731، ج6:ص752( از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﺒﺮ ﺑﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ و رﺳﺘﻢ ﺑﺮای ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺧﻮد آن را در ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻣﻲﭘﻮﺷﺪ از ﭘﻮﺳﺖ اژدﻫﺎﺳﺖ )ﺧﺎﻟﻘﻲ ﻣﻄﻠـﻖ، 2731: ص243-572( و ﻫـﻢ درﻓـﺶ رﺳﺘﻢ اژدﻫﺎ ﭘﻴﻜﺮ اﺳﺖ22: ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ رش ﺳﺮش ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ ز ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎی ﭘﻴﺸﺶ ﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺮان ﻧﻴﺰه ﺑﺮ ﺷـﻴﺮ زرﻳـﻦ ﺳـﺮ اﺳـﺖ درﻓــﺸﻲ ﺑﺪﻳــﺪ اژدﻫــﺎ ﭘﻴﻜﺮﺳــﺖ ـ ـ ـ )ﻫﻤﺎن، ج2:ص412( ﺣﺎل اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ اژیدﻫﺎک ﻛﻪ در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﺿﺤﺎک ﻧﻤﻮدار ﮔﺮدﻳﺪه، ﻧﻤﺎد ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ اﺳـﺖ و از اﻳـﻦ رو ﭘﻬﻠﻮاﻧـﺎن ﺑـﺰرگ اﻳـﺮان ﺑـﻪ ﻛﺸﺘﻦ اژدﻫﺎ دﺳﺖ ﻳﺎزﻳﺪهاﻧﺪ، ﺣﻚ ﺷﺪن ﻧﻘﺶ اژدﻫﺎ ﺑﺮ درﻓﺶ رﺳﺘﻢ و از ﺗﺒـﺎر ﺿـﺤﺎک ﺑﻮدن او را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﺮد.
47 ﺑﻨﺎ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺘﻮان ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ رﺳـﺘﻢ، اﻳﺮاﻧـﻲ ﻧـﮋادهای از ﻗـﻮم ﺳﻜﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﺎص ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ، ﻣﺘـﺄﺛﺮ از اﺳـﺎﻃﻴﺮ ﭼـﻴﻦ ﺑـﻪ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎره42، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن8831 ﺣﻤﺎﺳﻪ ﻣﻠﻲ اﻳﺮان راه ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻮﻳﮋه وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻫﻢ ﻧﻴﺎی او اژدﻫﺎﺳﺖ و ﻫﻢ درﻓﺶ او اژدﻫﺎ ﭘﻴﻜﺮ اﺳﺖ، اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﻮت ﻣﻲﮔﻴﺮد؛ ﭼﺮا ﻛﻪ در ﭼﻴﻦ اژدﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻘﺪس و ﻧﻤﺎد آب و ﺑﺎروری و ﻃﺮاوت ﺑﻮد و آﻧﻬﺎ رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ را ﻋﻤﻼ ﺑﻪ ﺻﻮرت اژدﻫـﺎﻳﻲ ﺗـﺼﻮر ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﺎ اﻣﺮوزه روز ﻧﻴﺰ در ﺟﺸﻨﻬﺎی ﺑﺸﻜﻮه آﻧﻬﺎ ﺗﻘﺪس اژدﻫﺎ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﻤﺎﻳـﺎن اﺳﺖ )ﭘﺮل ﺑﺎرک، ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از رﺳﺘﮕﺎر ﻓﺴﺎﻳﻲ، 5631: ص 51(."