خلاصة:
کاربرد روزافزون تکنولوژی در زمینه طراحی معماری و مهندسی از مهمترین دستاوردهای اخیر بشر در راستای ارتقای فرایند طراحی و افزایش بهرهوری در مراحل مختلف ساختوساز محسوب میشود. با افزایش کاربرد کامپیوتر در فرایند طراحی معماری ابزار CAAD 1 تا حدودی جای ابزار دستی طراحی مانند کاغذ، قلم و تخته رسم را گرفته است. اما جایگزینی کامل ابزار CAAD به جای ابزار دستی طراحی در همه مراحل مربوط به فرایند طراحی در هالهای از ابهام است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیرات بکارگیری کامپیوتر در فرایند ترسیم اسکیسهای معماری است. روش تحقیق این پژوهش آزمایشیـ پیمایشی است. در این مقاله سه روش ترسیم اسکیسها و طرحوارههای معمارانه با ابزار کامپیوتری (نرمافزارSketch Up)، با ابزار دستی و با روش ترکیبی (کامپیوتری و دستی) که به عنوان اصلیترین فعالیت طراحی کانسپچوال محسوب میشوند در جامعه آماری پژوهش با همدیگر مقایسه شده اند. برای تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از تحقیق از میانگین نمرات هیئت داوران به اسکیسهای دانشجویان، تحلیل عاملی پرسشنامه و آزمون آماری تحلیل واریانس چندگانه ـ مانوا ـ استفاده شد. نتایج مطالعات آماری نشان داد روشهای طراحی و ترسیم اسکیس بر عملکرد دانشجویان موثر است. همچنین با توجه به میانگین نمرات دانشجویان در سه گروه شرکت کننده در آزمون اسکیس، گروه اسکیس با روش ابزار دستی (کاغذ و قلم و تختهرسم) بالاترین میانگین نمرات را به دست آورد. لذا مشاهده شد نرمافزارSketch Up همچنان نمیتواند جایگزین مناسبی برای ابزار دستی در مراحل اولیه فرایند طراحی باشد.
ملخص الجهاز:
البته ابزارهای کامپیوتری بیشتر در مراحل پایانی فرایند طراحی معماری، بعد از شکلگیری ایده اولیه و برای پرزانته و ارایه کلیات طرح و همچنین ترسیمات دقیق جزییات و نقشههای اجرایی کاربرد دارند و بازدهی آنها در مراحل اولیه طراحی (ترسیم اسکیس) در هالههای از ابهام است.
هدف این مقاله بررسی این است که آیا استفاده از نرمافزار فوق در مقایسه با روش دستی موجب ارتقاء کیفی اسکیسهای معماری میشود؟ لذا در مقاله حاضر از آنجا که تمرکز بر مراحل اولیه طراحی معماری است و اسکیس نیز اصلیترین فعالیت مرتبط است از آزمون اسکیس در سه روش حضور، عدم حضور کامپیوتر و روش ترکیبی استفاده شده است.
این روشها به همراه ارزیابی پیمایشی نظرات شرکتکنندگان با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته تا نهایتا تأثیرات حضور و عدم حضور کامپیوتر در فرایند طراحی و ترسیم اسکیسها ارزیابی شود.
معماران در مراحل اولیه فرایند طراحی برای کمک به خودشان در مشاهده، استدلال و فهم فرمهای مورد استفاده و نیز برای تحقیق ایدههای عملکردی و راهحلها اسکیس رسم میکنند (Luen Do , 2005).
روند برگزاری آزمون اسکیس در تحقیق به روش زیر بود : مرحله اول از آنجا که رسم اسکیسهای کامپیوتری نیازمند مهارتهای خاصی است و فرد شرکتکننده در آزمون باید کار با نرمافزار مورد استفاده در پژوهش را که مناسبترین نرمافزار برای مراحل اولیه فرایند طراحی است را بداند 10 جلسه آموزشی برای یادگیری نرمافزار Sketchupدر قالب درس کاربرد کامپیوتر در معماری برای تمامی شرکتکنندگان آزمون برگزار شد.