خلاصة:
این مقاله به توصیف ساختمان فعل در گویش کوهشهری میپردازد. منطقهی کوهشهری شامل چند روستا است، که در جنوب شرق شهرستان منوجان واقع شدهاست. این منطقه دارای سه گویش بنکی، تیابی و سرگرویی میباشد که تفاوت بسیار اندکی با هم دارند.در این مقاله شناسههای فعلی و جای قرار گرفتن آنها، ستاک یا مادهی فعل، صفت مفعولی و پیشوندهای فعلی در حوزهی ساختمان فعل بررسی شدهاست؛ نتیجه بررسیهای به دست آمده نشان میدهد که شناسههای فعل لازم با متعدّی دراین گویش متفاوت است. در ادامه صرف فعل در تمام صیغهها در حوزهی فرمول ساختمانی گروههای مختلف فعلی(ساختهای مختلف فعل در سه زمان گذشته، حال و آینده)، ساختمان مجهول، عامل سببی و مصدر معرفی شدهاست. در این گویش فعل در تمام صیغهها و زمانها صرف میشود. همچنین صورت صرف شدهی فعل در بعضی از زمانها و ساختها ممکن است مشترک باشد. ساختمان مجهول در گویش کوهشهری با ساختمان این فعل در زبان معیار تفاوت دارد.از این رو مراحل مختلف ساخت و انواع معنایی آن دراین گویش در فصل جداگانهای در مقالهی حاضر تحلیل و بررسی گردیدهاست.
This article describes the verb structure in Kohshahry dialect. Kohshahry area includes several villages, which is located in the
South East Manujan city. The region has three dialects Bonaky, Tiyaby and Sargarooye that are slightly different. This article has been investigated verbal arguments and their location stems or verb roots participle and verbal prefixes in the field of verb construction. The study obtained results show that is in transitive arguments and transitive argument are different at this
dialect. Then, inflection of pronouns in the field of structural formula is of different verb group (different verb construction the past, present, and future) of passive structure. The causal agent and the source is introduced. In this dialect verb etymology at all times and the pronouns etymology form of the verb at some times and structures may be shared. Passive structure in Kohshahry dialect is different from main language. Hence, various stages of construction and types of passive semantic structure in this dialect in a separate chapter have been and analyzed in the present article.
ملخص الجهاز:
در ادامه صرف فعل در تمام صيغه ها در حوزه ي فرمول ساختماني گروه - هاي مختلف فعلي (ساخت هـاي مختلـف فعـل در سـه زمـان گذشـته ، حـال و آينـده )، ساختمان مجهول ، عامل سببي و مصدر معرفي شده است .
فرمول ساختماني حال التزامي حال التزامي = شناسه هاي حال التزامي + ستاک حال + be فارسي معيار کوه شهري فارسي معيار کوه شهري ببينم bedinom ببينيم bedinin ببيني Bedini ببينيد bediney ببيند bedine ببينند bedinen نفي در فعل حال التزامي ، بـا افـزودن /na/ بـه فعـل مثبـت سـاخته مـي شـود.
فرمول ساختماني گذشته ي ساده گذشته ي ساده = شناسه هاي فعلي + ستاک گذشته فارسي معيار کوه شهري فارسي معيار کوه شهري ديدم distom ديديم dismo ديدي Distet ديديد disto ديد disteh ديدند disšo براي ساختن نفي از گذشته ي ساده ، بايد تک واژ نفـي /na/ را بـر سـر فعـل مثبـت بياوريم يا ضمير را بعد از عنصر نفي قرار دهيم : نديدم : namdi نديدم : nadistom ٥.
فرمول ساختماني گذشته ي التزامي گذشته ي التزامي = شناسه ها + ستاک گذشته فارسي معيار کوه شهري فارسي معيار کوه شهري ديده باشم distehom ديده باشيم distemo ديده باشي distehet ديده باشيد disteto ديده باشد distehe ديده باشند distešo نفي در گذشته ي التزامي با اضافه کردن /na/ به اول فعـل يـا افـزودن ضـمير بعـد از عنصر نفي ساخته مي شود.