اولویت های تحقق سبک زندگی اسلامی محادثة ومقابلة

این گفت‌وگو در حاشیه همایش «سبک زندگی اسلامی» که در تاریخ 19 بهمن ماه 1391 در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره برگزار گردیده انجام شده است. سؤالاتی از این دست که به‌راستی مفهوم سبک زندگی چیست؟ نفش حوزه‌های علمیه در تدوین و طراحی نقشه راه تحقق سبک زندگی اسلامی چیست؟ وظیفه نهادهای اجتماعی و حکومتی در تحقق سبک زندگی اسلامی در جامعه چیست؟ نقش شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه چیست؟ چگونه باید سبک زندگی اسلامی را در جامعه اسلامی نهادینه ساخت؟ در محضر علامه مصباح پاسخ این سؤالات را پی می‌گیریم.

"ولی در مجموع باید دو نوع فعالیت را برنامه‌ریزی کنیم؛ با توجه به اینکه تبیین همه این مسائل و نیز اجرای آن در کوتاه‌مدت مشکل است، باید اهم آن را انتخاب کنیم و مسائلی را که هم ضرورت بیشتری دارد و هم امکان حل آن بیشتر است، برگزینیم و به‌صورت اورژانسی آنها را در مدت کوتاهی، مانند دو یا سه سال، به نتیجه برسانیم. وقتی پذیرفتیم قرار است سبک‌های زندگی را بر اساس ارزش‌های اسلامی بررسی کنیم و ببینیم کدام اسلامی نیست و کدام نزدیک‌تر به اسلام، و کدام متن اسلام است، باید چند نوع مطالعه انجام دهیم؛ یکی مطالعه و توصیف وضع موجود، دیگری طراحی وضع مطلوب، و سپس تهیه نقشه راهی برای رسیدن زودتر و بهتر به وضع مطلوب. حال پرسش این است که آیا فقه فعلی و وضعیت تحصیلات فقهی حوزوی ما در حال حاضر به‌گونه‌ای هست که بتواند در این زمینه نظریه‌پردازی کند یا نه؟ شاید بتوان گفت اگر فقط به دانشمندان فقه اکتفا کنیم، به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید؛ زیرا مسائل ارزشی یک سلسله قواعدی است که می‌تواند در فقه نیز کاربرد داشته باشد و حتی تعارض و تزاحم ارزش‌ها در مقام عمل احتیاج دارد تا ضوابط و جایگاه آنها بهتر شناخته شود. جایگاه موضوع انتظار در سبک زندگی اسلامی به چه صورت است؟ آیت‌الله مصباح: اگر نوبت به اینجا رسید که در بین روش‌ها، اولویت‌ها را در برنامه‌های اجرایی در نظر بگیریم، چند معیار کلی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد که برای بعضی از روش‌ها رجحان اثبات می‌شود؛ یکی مربوط به عواطف دینی است."