Abstract:
قاعده اعتدال هسته مرکزی فضیلت گرایی اخلاقی ارسطو است. بر اساس این قاعده، همه فضایل اخلاقی در حد وسط قرار دارند و رذایل اخلاقی همه ناشی از افراط و تفریط در اعمال و عواطف است. شارحان و ناقدان گاه در فهم این قاعده مهم دچار اشتباه و اختلاف شده اند؛ یکی از نقاط اختلاف تفسیر معناشناختی یا عمل گرایانه از قاعده اعتدال است؛ تفسیر اعتدال به حد وسط دقیق و به اعتدال کمی، عدم انطباق قاعده اعتدال بر همه فضایل، نسبت دادن افراط و تفریط به فضیلت و ایجاد رابطه خطی بین فضایل و رذایل از جمله تحلیل های نادرست در قاعده اعتدال است. این مقاله درصدد بیان تحلیل های نادرست از قاعده اعتدال و اصلاح آنهاست
Machine summary:
برخي از پرسش هاي مطرح در قاعدة اعتدال عبارت اند از: آيـا تفـسير درسـت از قاعـدة اعتـدال ، ايـن اسـت کـه بگـوييم فضايل به لحاظ ماهوي در حد وسط قرار دارند يا اينکه در همة امور بايد به اعتدال رفتـار کرد؟ آيا مراد ارسطو از حد وسط ، حد وسط دقيق بـين دو چيـز اسـت يـا توسـط بـين دو چيز؟ آيا مراد از حد وسط ، حد وسط کمي است يا کيفي ؟ آيا قاعدة اعتدال در همة امور جاري است يا تنها در امور داراي امتداد و مقدار؟ آيا قاعدة اعتدال در همة فضايل اعم از عقلي و اخلاقي ، جاري است يا تنهـا در فـضايل اخلاقـي ؟ ايـن مقالـه سـعي دارد بـا روش تحليلي و با استناد به آراي ارسطو، اين پرسـش هـا را پاسـخ دهـد و همچنـين تحليـل هـاي نادرست از قاعدة طلايي ارسطو را تبيين و با اصلاح آنها برخي از نقدهاي غير وارد بـه آن را پاسخ دهد.
به عبارت ديگر فهم اينکـه ارسـطو چه مقصودي از طرح قاعدة اعتدال داشته است : آيا او اين قاعده را بـه عنـوان يـک اصـل عملي و راهنماي کلي در تصميم گيري ها و عملکردهـا بيـان نمـوده اسـت يـا ايـن قاعـده ، صرفاً يـک تحليـل معناشـناختي از فـضايل و رذايـل اخلاقـي اسـت ؟ آيـا مـراد ارسـطو از اعتدال ، صرفاً يک مفهوم کمي است يا کيفيت را نيز دربرمـي گيـرد؟ آيـا مـراد ارسـطو از حد وسط ، حد وسط دقيق رياضي است يا رعايت تناسب عمل با شرايط است ؟ آيا قاعـدة اعتدال يک قاعدة کلي و عمومي است يا يک قاعدة غالبي و حداکثري ؟ ۶ فصلنامۀ علمي – پژوهشي آينۀ معرفت ، سال دوازدهم ، شمارة سي و چهارم ، بهار٩٢ تحليل هاي نادرست ١.