Abstract:
یکی از جریانات مدعی دفاع از حقوق زنان، رویکرد فمینیستی است، که برخی سابقة آن را به قرن 17 میلادی بازمیگردانند. این رویکرد در قلمروهای مختلف از جمله در تعلیم و تربیت به اظهار نظر پرداخته است. این مقاله، نظریة تربیتی فمینیسم را در زمینة دیدگاههای نظری، اهداف، برنامه و روشهای تربیتی تبیین و در ادامه آن را با اتکا به متون اسلامی در قلمروهای پیش گفته نقد و بررسی کرده است.
Machine summary:
مفهوم فمينيسم فرهنگ لغت انگليسي «وبستر»، فمينيسم را اينگونه تعريف ميكند: «طرز تفكري كه حقوق اجتماعي و سياسي زنان را مساوي حقوق مردان دانسته و نهضتي كه براي تحقق چنين آرماني تلاش ميكند»(Webster, 1984, p:257)، فرهنگ لغت حييم (1979، ص364) نيز، اين واژه را «عقيده به برابري زن و مرد و طرفداري از زنان» معني كرده است.
پس بهطور كلي ميتوان فمينيسم را چنين تعريف كرد: مجموعه حركتها و فعاليتهاي اجتماعي و سياسي، كه بر تمامي ابعاد زندگي زنان در غرب و تا حدودي در كشورهاي ديگر تأثير گذاشته و هدف آن احقاق حقوق زنان و رفع تضييق از آنان است كه عموماً به وسيله خود زنان انجام ميگيرد.
دربارة اهداف فمينيسم گفتيم كه، خلق دانشي از ديدگاه خنثي، كه با موضع بيطرفي و بدون سوگيري به جهان و وقايع بنگرد و به همان اندازه كه براي تجربيات و هنجارهاي مردانه ارزش قائل است، به تجربيات و هنجارهاي زنانه اهميت دهد و همچنين حذف موانع موجود بر سر راه زنان به عرصة علوم، ازجمله فعاليتهايي است كه ميتواند به برابري اجتماعي زنان و مردان بيانجامد كه خود جزء اهداف واسطهاي جهت دستيابي به آرمان نهايي «برابري كامل زنان و مردان» در كلية شئون زندگي ميباشد.
آنها معتقدند كه اسلام دين مردان است و براي زنان حقوق لازمة يك انسان را وضع نكرده است، در غير اين صورت تعدد زوجات را تجويز نميكرد، حق طلاق را به مرد نميداد، رياست خانواده را به مرد نميداد، شهادت دو زن را برابر با يك مرد نميدانست، ارث زن را نصف مرد نميدانست، به زن استقلال اقتصادي و اجتماعي ميداد و او را واجبالنفقه مرد قرار نميداد، براي زن قيمتي به نام مهر قائل نميشد و...