Abstract:
مفهوم «اقلیت» و «اکثریت» در علم سیاست کاربرد وسیعی دارد و از
بنیادهای تحولات جامعه بشری در عرصه قدرت و حکومت به شمار
میآید. مقاله حاضر به ارزیابی این دو مفهوم از منظر قرآن کریم
پرداخته و تلاش دارد بستر و جایگاه هر یک را نشان بدهد. همچنین
استدلال شده است که از دیدگاه قرآن، میان اکثریت و کجاندیشی
ملازمه برقرار نیست، بلکه بین اکثریت غیررشید و کج اندیشی ملازمه
برقرار است.
Machine summary:
"از آیه فوق نکات زیر استفاده میشود: 1 - با توجه بر این که جزئیات زندگی انسان پر از حدس و تخمین است و زندگی دنیایی بدون اعتماد به ظن و استعداد از تخمین قابل دوام نیست، از این رو نمیتوان انسان را از اطاعت اکثر در این موارد بر حذر داشت ؛ 2 - در امور مربوط به سعادت انسان و مقدمات تحصیل آن، 6 نمیتوان جز به علم و یقین تکیه داشت؛ زیرا تخمین زدن در این گونه امور منجر به ضلالت و گمراهی میشود، و چون بیشتر اهل زمین در این موارد از حدس پیروی میکنند، نباید آنان را اطاعت کرد؛ 3 - آرای اکثریت در اموری چون معارف و شرایع الهی که میبایستی از ناحیه خدا بیان شود، ملاک حق و باطل نیست و اقلیتی که در مسیر حق گام بر میدارند نباید از کثرت افراد جبهه باطل ______________________________ 1 انعام (6) آیه 116.
7 از آیه یاد شده نیز نکات زیر استنباط میشود: 1 - پاکی و پلیدی به هر معنایی که باشد، دو وصف حقیقی و دو واقعیت خارجی برای اشیا هستند؛ مانند غذای پاک و ناپاک، زمین پاک و ناپاک ؛ 2 - اعتبار و ارزش واقعی در همه جا با حق است، هر چند اهل حق و جمعیت آن کم باشند ؛ یعنی در برابر خیر و سعادت باید تسلیم شد، گرچه بیشتر مردم از آن روی گردان باشند ؛ از این رو خداوند این قاعده کلی و اساسی را بیان فرموده تا برخی برای ارتکاب گناه، عمل اکثریت در بعضی محیطها را دست آویز قرار ندهند و از انجام دستورهای اسلامی سرباز نزنند ؛ 3 - بر اساس مفاد آیه، اکثریتی قابل پذیرش است که به سوی حق گام بر دارد و از پاکیها پیروی کند، نه آن که به باطل گرایش داشته و به ناپاکیها عمل کند."