Abstract:
در چارچوب اندیشه ی سیاسی متاخر اسلام، وقوع انقلاب اسلامی به مثابه حرکتی آزادی خواهانه در تاریخ سیاسی ایران، بار دیگر پس از مشروطه، زمینه ی مناسبی را برای مداقه در باب مفهوم آزادی برای اندیشمندان و رهبران تئوریک انقلاب فراهم نمود. اگرچه که این مفهوم در سال های تثبیت نظام جمهوری اسلامی از فهرست دغدغه های رهبران اجتماعی به نوعی به حاشیه رانده شد اما شاید بتوان این ادعا را داشت که مفهوم آزادی و به ویژه نوع سیاسی آن مهمترین دغدغه ی انقلابیون در زمانه ی انقلاب بود. متفکران و اندیشمندان متعددی در آن مقطع تاریخی به اندیشه ورزی درباره این مقوله پرداختند. حضرت امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی به همراه دیگر اندیشمندان همچون آیتالله شهید بهشتی، آیتالله شهید مطهری و ... مبادرت به تبیین مفهوم آزادی منطبق بر آرمان ها و ارزش های انقلاب اسلامی کردند و سعی در ارائه نظریاتی در مقابل نظریات رقیب سیاسی خویش داشتند. در این مقاله تلاش شده است تا با به کارگیری رویکردی تطبیقی- مقایسه ای، مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و شهید بهشتی به عنوان دو تن از مهمترین رهبران فکری و سیاسی انقلاب اسلامی مورد مداقه قرار گیرد.
Machine summary:
بررسی تطبیقی مفهوم آزادی از نگاه امام خمینی(ره ) و آیت الله شهید بهشتی سیدحسین اطهری ١ 2 مسعود درودی چکیده در چارچوب اندیشه ی سیاسی متاخر اسلام ، وقوع انقلاب اسلامی به مثابه حرکتی آزادیخواهانه در تاریخ سیاسی ایران ، بار دیگر پس از مشروطه ، زمینه ی مناسبی را برای مداقه در باب مفهوم آزادی برای اندیشمندان و رهبران تئوریک انقلاب فراهم نمود.
در این مقاله تلاش شده است تا با به کارگیری رویکردی تطبیقی- مقایسه ای، مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره ) و شهید بهشتی به عنوان دو تن از مهم ترین رهبران فکری و سیاسی انقلاب اسلامی مورد مداقه قرار گیرد.
در این مقاله سعی میگردد تا با نگاهی مقایسه ای مفهوم «آزادی» در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی(ره ) و شهید آیت الله دکتر محمدحسین بهشتی مورد بررسی و تبیین قرار گیرد.
بخش اول : انسان از دیدگاه امام خمینی(ره ) و شهید بهشتی محور و رکن هر نظریه اخلاقی و هر اندیشه سیاسی و اجتماعی، دیدگاهی است که آن نظریه درباره انسان دارد؛ چرا که اخلاق و سیاست پیرامون روابط انسان با محیط خود شکل میگیرد و این رابطه بر اساس شناخت او از خویش ، جایگاه خود در جامعه و جهت گیری او نسبت به مفهوم ایده آل در نزد او 1.
با ذکر مقدمه فوق الذکر، ابتدا مقوله انسان از نگاه امام خمینی(ره ) و شهید بهشتی بررسی میگردد و سپس تلاش میشود مفهوم آزادی در اندیشه این دو فقیه متفکر مورد بررسی قرار گیرد.