Abstract:
رسانه های اجتماعی ابزارهایی مبتنی بر پیشرفت های فناوری هستند که هدف آن افزایش ارتباطات افراد و
ایجاد فضایی برای ت بادل اطلاعات و داده هاست. این رسانه ها در سال های اخیر گسترش قابل ملاحظه و البته،
کارکردهای مختلفی یافته اند؛ از جمله مهم ترین کارکردهای این رسانه ها که اتفاقا بر اهمیت آن ها نیز افزوده
است، استفاده در تحولات اجتماعی و جنبش ها و انقلاب هایی است که در کشوره ای مختلف توسط مردم در
حال انجام بوده و یا محقق شده است . رسانه های اجتماعی با قابلیت های فو قالعاده خود برخی مفاهیم رایج و
غالب علوم سیاسی و رواب ط بین الملل را دچار تحول ساخته و بر آن اثرگذارده است . یکی از مصادیق بارز
اثرگذاری این رسانه ها در بیداری اسلامی کشورهای منطقه خاورمیانه است . هرچند نباید تصور کرد که این
انقلاب ها، تحولاتی صرفا در نتیجه رسانه های اجتماعی هستند ولی مسلما جنبة ابزاری این رسانه ها قابل
تردید نیست . مقاله حاضر تلاش دارد مدلی مفهومی برای تبیین نقش رسانه های اجتماعی در بیداری اسلامی
ارائه کند. بدین منظور نویسنده معتقد است چهار مولفه اصلی رسانه های اجتماعی یعنی توانایی ایجاد ارتباط،
گسترش ارتباطات میان افراد، افزایش دسترسی ها و تقویت کارآمدی نتیجه استفاده از این ابزارهای جدید
فناورانه است که باعث تسهیل عمل انقلابی مردم که خود نتیجه عوامل د یگر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی
است، خواهد شد . رسانه های اجتماعی باعث گسترش همکاری افراد، تسهیل اشتراک گذاری داده ها، تسریع
مبادلات، افزایش شفافیت عملکرد افراد، سهیم شدن آن ها در تصمیم گیری، ایجاد روحیه جمعی و شکل گیری
هویت در فضایی غیر سلسله مراتبی، شده و در نهایت از طریق افزایش خلاقیت و سرعت عمل وقوع انقلاب
را تسریع می کند.
Social media are tools based on Technological advances with the purpose
of increasing the level of communication among individuals and also
creating a space for information and data. They have made a great
considerable progress and found a variety of functioning. One of the most
important of their uses is using them in Social developments and
movements and the revolutions which are taking place. Social media with
their incredible capability have transformed some regular concepts in
political science and international relations. One of the good examples of
social media impact can be seen in the Islamic awakening movements in
the Middle East. Although these movements are not merely a result of the
social media, however the instrumental effect of them is undeniable. This
paper is an attempt to come up with a conceptual model by which we can
explain the role of social media in Islamic Awakening movement. Author
argues that four main functions of social media namely the ability to
connect, developing the communication among individuals, increasing
access, and enhancing the efficiency y are all the result of these new
technological means have facilitated the revolutionary action of the people
in these societies. Social media led to the improving of cooperation
between individuals, facilitated the sharing of information, speeded up the
exchanges, increased the transparency, involved them in decision-making
process, contributed to creating a collective spirit and shaping the identity
in a unhiracy environment, and finally through increasing creativity and
fast action accelerated the process of revolutions.
Machine summary:
بدین منظور نویسنده معتقد است چهار مؤلفه اصلی رسانههای اجتماعی یعنی توانایی ایجاد ارتباط، گسترش ارتباطات میان افراد، افزایش دسترسیها و تقویت کارآمدی نتیجه استفاده از این ابزارهای جدید فناورانه است که باعث تسهیل عمل انقلابی مردم که خود نتیجه عوامل دیگر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی است، خواهد شد.
این مسئله ناشی از این اعتقاد نویسنده است که این رسانهها در وقوع انقلابها تنها جنبه ابزاری داشته و برخلاف نظر برخی مفسران، متغیری تبعی است و نمیتوان برای آنها نقشی مستقل در نظر گرفت؛ به دیگر سخن، مجموعه شرایطی دیگر ــ که محل بحث این مقاله نیست ــ سبب وقوع تحولات انقلابی در این کشورها شده و از ابزارهای مختلفی نظیر رسانههای اجتماعی نیز بهره بردهاند.
1. تعریف مفاهیم رسانههای اجتماعی (Social Media) ابزارهایی مبتنی بر پیشرفتهای فناوری هستند که هدف آن افزایش ارتباطات افراد و ایجاد فضایی برای تبادل اطلاعات و دادههاست.
رسانههای مکالمهای (Conversational) ابزارهایی مبتنی بر وب هستند که محتوای تولیدشده در قالب کلمات، تصاویر و ویدئوها و صدا را بهسادگی منتقل میسازد (Safko& Brake, 2009: 9) بیشتر افراد از رسانههای اجتماعی برای انتقال و اشتراک اطلاعات مربوط به خود استفاده میکنند و میخواهند از تجارب و اقدامات دیگران مطلع شوند.
مردم دیدگاههای خود را بهطور گسترده در وبنوشتها، شبکههای اجتماعی، دنیاهای مجازی (Virtual Worlds) مطرح میکنند؛ زیرا این فضاها معطوف به محتواهای تولیدشدۀ کاربران است و جذابیت بسیاری برای آنها دارد (Kaplan & Haenlein, 2010: 65).