Abstract:
ارزش غذایی بالای عسل، وجود بیش از 60 هزار تولیدکننده، رتبه اول تولید در منطقه و رتبه سیزده در جهان از جمله اهمیتهای تولید عسل در ایران به شمار می آیند. هدف از این مقاله تعیین میزان کارایی تولید عسل و رابطه آن با تعداد کندو در زنبورستانهای استان مازندران است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشگری در بین 50 تولیدکننده در سال 1389 در قالب نمونه گیری تصادفی به دست آمد. به منظور تبیین اهداف مطالعه از روش تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. همچنین برای تعیین اثر اندازه (تعداد کندو) بر کارایی از مدل رگرسیونی ساده استفاده گردید. براساس نتایج، اغلب واحدها ناکارا بوده و میانگین کارایی 80 درصد و کمترین آن حدود 60 درصد است. همچنین نتایج تفاوت زیاد در کارایی واحدهای مختلف را نشان داده است. بررسی تاثیر اندازه برکارایی حاکی از وجود رابطه Uمعکوس بین کارایی و اندازه زنبورستان است. تعداد بهینه کندو در هر زنبورستان برای حداکثر کارایی 407 عدد است که حدود 84 درصد از زنبورداران کمتراز رکورد فوق هستند و لذا پیشنهاد می شود سیاستگذاری به سمت واحدهای بزرگتر متمرکز شود.
Machine summary:
بررسی رابطه بین کارایی (با بازده متغیر) تولید بااندازه واحد پرورش زنبور عسل مازندران مجتبی مجاوریان *١، حسین سالاری بنا** 1 تاریخ دریافت :٩٠/١٢/١٧ تاریخ پذیرش : ٩١/٧/١٢ چکیده ارزش غذایی بالای عسل ، وجود بیش از ٦٠ هزار تولیدکننده ، رتبه اول تولیـد در منطقـه ورتبه سیزده در جهان از جمله اهمیتهای تولید عسل در ایران به شـمار مـیآینـد.
Castany etal)؛گیلیگان (١٩٩٨ ,Gilligan)؛ هانـگ (٢٠٠٣ ,Hwang)؛ سونگ وکون (١٩٩٥,Seungand Kwon)؛ حسـنی مقـدم و موسـی نـژاد (١٣٧٥)؛ مهرابـی و گیلانپور(١٣٨٤) رابطه مثبتی بین اندازه مزرعه و سطح بهره وری و کارایی شناسایی گردیـد.
باتوجه به اینکه میزان متوسط تولید عسل در ایران به ازای هر کندو در مقایسه بـا سـطح جهانی بسیار کم میباشد (بر اساس آمـار فـائو، میـانگین تولیـد عسـل در کشـور چـین در سـال ٢٠١٠حدود ٤٥ کیلوگرم ، متوسط عسل در کشور در همین سال حدود ١٣ کیلوگرم و متوسـط آن در استان مازندران حدود ١٠ کیلوگرم بوده است )، هدف این تحقیق تعیـین میـزان کـارایی تولید عسل و رابطه آن با تعداد کندو در زنبورستانهای استان مازندران بوده تا با شناسایی انـدازه بهینه ، به افزایش تولید کمک شـود.
پس از اندازه گیری میزان کارایی در مـزارع مختلـف ، بـرای بررسـی رابطـه بـین انـدازه مزرعه و کارایی از یک مدل رگرسیونی ساده که در مطالعات زیادی ماننـد مجاوریـان (١٣٨٦)؛ مجاوریان و ابراهیمی (١٣٩٠) و هلفند (٢٠٠٣) به کار رفته استفاده شد: EFFICIENCY = β0+ β1*SIZE + β2*(SIZE2) (4) در این تابع EFFICIENCY نشان دهنـده کـارایی، SIZE تعـداد کنـدو؛ SIZE٢ مربـع تعداد کندوها وβ٠ β١ ،β٢ پارامترهای تابع می باشند.