Abstract:
جبران خسارت، اصل مهمی است که به عنوان سنگ بنای زیرین و اساسی مسوولیت مدنی به رسمیت شناخته شده؛ گرچه اصل ترمیم خسارت معنوی، وفق قانون مسوولیت مدنی، اصلی عمومی و قابل تسری به خانواده می باشد؛ اما این قانون در جهت ترمیم خسارت معنوی ناشی از روابط زوجین، کافی نمی باشد؛ زیرا از الزام فرد به ترمیم خسارت مادی و معنوی به طور مطلق سخن گفته است، در حالی که، راهکار های اتخاذی جهت ترمیم خسارت معنوی وارده در روابط زوجین، با توجه به متفاوت بودن ماهیت خانواده با سایر نهاد ها، بایستی خاص و در جهت کیان خانواده وضع گردد. مقاله حاضر در پی آن هست که آیا نظام حقوقی ایران، چنین ظرفیت فقهی را دارد که ترمیم خسارت معنوی در روابط زوجین و راهکارهای ترمیم آن را در قوانین موضوعه مورد توجه قرار دهد؟با بازنگری و تامل در مبانی فقهی، ترمیم خسارات معنوی ناشی از روابط زوجین، ممکن است؛ اما متاسفانه ضمانت اجرا های موجود، به دلیل عدم تصریح بر این مهم و گاها اشاره جزئی و موردی در برخی مواد قانونی، نتوانسته خانواده را تا حد مقبول حفظ و حراست نماید. بنابراین پرداختن به این مهم در روابط زوجین، امری ضروری است؛ چرا که می توان با راهکار های موثر و مفید، قوانینی را وضع نمود که در عین حفظ نهاد خانواده، خسارات ناشی از روابط زوجین ترمیم نمود. شناسایی مصادیق خسارت معنوی در حقوق غیرمالی مشترک زوجین و ارائه راهکارهای اجرایی مناسب با بهره گیری از ظرفیت های فقهی ترمیم خسارت معنوی، در جهت حمایت از حقوق زوجین، با هدف تحکیم بنیان خانواده از نوآوری مقاله حاضرمی باشد.
Indemnification of perdition is important issue that recognized as basic and foundational stone of the civil responsibility; Although the essentiality of indemnification of the spiritual perdition، civil responsibility of law accordance، is common essentiality and it can extended to the family. But this law is not sufficient for indemnification of spousal spiritual perdition. Because of certainly it has spoken that people should accept indemnification of spiritual and materialist perdition، However، Strategies that adopted about indemnification of spousal spiritual perdition should be imposed in direction of honor the family، with this point that the nature of the family with other organic systems is different. This research is intended to answer to this question: Has the Iranian legal system a juridical capacity that consider to indemnification of spiritual perdition and indemnification ways in the statute? With review and contemplation in the jurisprudence bases، we can say that: indemnification of spousal spiritual perdition is possible; but unfortunately، existing assurances couldn't protect and keep family، because of this issue doesn’t known very well and most of time had minor and trivial point in some laws. So paying attention to it in spousal relationship is essential and important، because of with effective and useful strategies can enacted some laws that keep family nature and restore spousal perdition. Identify examples of spiritual perdition in spousal's spiritual rights and providing appropriate practical solutions with using juridical capacity to spiritual perdition in direction of protect the rights of spouses with the purpose of the family bonds and bases are Innovations of this essay.
Machine summary:
"(کاتوزیان، 1385، 215-216؛ شهیدی، 1389، 147)؛ البته چهره شخصی این تکلیف، مانع از این است که از الزام مستقیم مبنی بر بازگشت زوج یا زوجه به مسکن مشترک، نتیجه مطلوبی گرفت؛ زیرا چگونه ممکن است، زن یا مردی که نمی‌خواهد در خانه مشترک با همسرش زندگی کند، به زور مأمور اجرا، وادار به اقامت کرد؟ بنابراین بهتر است، دادگاه از الزام غیرمستقیم(جریمه مالی)، به منظور اجبار زن یا شوهر بر سکونت مشترک استفاده نماید؛ بدین معنا که برای هر روز تأخیر در اجرای حکم دادگاه مبنی بر سکونت مشترک با همسرش، زوج یا زوجه مبلغی معین، وفق ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی بپردازند؛چرا که هیچ ممانعتی وجود ندارد که برای اجبار به تعهد غیرمالی، از روش اجبار مادی استفاده نمود، تا بدین وسیله خسارات معنوی ناشی از نقض حقوق غیرمالی هریک از زوجین، جبران گردد؛(کاتوزیان، 1388، 1، 199) راهکار دیگر ترمیم خسارت معنوی به حقوق زوج، وفق ماده 1108 قانون مدنی، سقوط حق نفقه زوجه است؛ یعنی مرد می‌تواند در برابر تخلف زوجه از سکونت مشترک، از دادن هزینه‌های زندگی زوجه امتناع کند."
(
, 
, 
)
