Abstract:
دوره کنونی نظام ادله اثباتی را می توان «دوره علمی نظام دلایل معنوی»نامید که در آن ادله علمی (کارشناسی) ملکه دلایل محسوب شده و در آن ادله علمی، پلیس علمی، علوم جرم یابی و در سطحی امروزی و به تبع آن تاسیس نهادهای مرتبط جایگاه ویژه ای دارد. سیر علمی شدن تحقیقات جنایی در « علوم قانونی » ایران و قوانین و مقررات مرتبط در این زمینه، آهنگ توسعه علوم قانونی و ادله علمی در دادرسی های کیفری را آهسته، محدود و نامتوازن نشان می دهد؛ به گونه ای که با صرف نظر از تشتت نهادهای مرتبط و نبود مدیریت یکپارچه و هماهنگ، از یک سو در قوانین آیین دادرسی کیفری ١٣٧٨ و ١٣٩٢ ، عموما به کارشناسی های مرتبط با جرایم علیه تمامیت جسمانی و با محوریت پزشکی قانونی توجه شده و از سوی دیگر، اصول و قواعد حاکم بر ادله علمی، نظام مند نیست و از تحولات جهانی بازمانده است. در این راستا، پیش بینی یک طرحی یکپارچه در زمینه ادله علمی و به طور کلی علوم قانونی، در چارچوب قانونی خاص و یا در ضمن قانون آیین دادرسی به منظور اعمال مدیریت یکپارچه « بنیان علوم قانونی » کیفری راهگشاست؛ طرحی که در آن می توان تشکیل بر نحوه سازوکارهای مربوط به کارشناسان قانونی رشته های مرتبط با نظام عدالت، تعیین ضوابط مشخص کیفیت مشروعیت بخشی و ورود ادله علمی نوین به دستگاه قضا و همچنین تعیین اصول و قواعد حاکم بر ادله علمی و میزان ارزشمندی هریک از این ادله در جرایم گوناگون را پیش بینی کرد.
It is the era when the forensic sciences provide the evidence for the justice
system. Today, the forensic evidence are considere the top evidence
in the courts of law. The study of the history of forensic sciences in Iran
shows an uneven development of these sciences. In the criminal laws of
justice there are instance of this uneven and disorganized development
which is far behind the global developments in these fields. This paper
introduces the methods and startegies to make up these weaknesses and
help forensic sciences get their true position in the judicial system.