Abstract:
یکی از واژه های قرآنی که در جامعه ما به معنای جامع ومانعش به کار نمی رود، بلکه معنایی ناقص از آن ارائه می گردد، واژه شهادت است؛ واژه ای که در قرآن به چند معنای در طول هم به کار رفته است. شهادت به اقسام قولی وعملی و به معنای گواهان اسلام بودن به شکل های گوناگون از جمله با کمک عقل و شرع، همچنین شاهد و بینا به اعمال افراد بودن و نیز به معنای کشته شدن در راه خدا _ که معنای مشهور آن می باشد _ به کاررفته است. لذا ما در این مقاله می کوشیم به بررسی روابط بینامتنی وبررسی معنا شناسانه واژه شهادت پرداخته، در عمق لایه های معنایی قرآن به مفهوم والای شهادت دست یابیم و این غبار مهجوریت را از این واژه قرآن بزداییم.
One of the Qur’ānic words that is not used in its comprehensive and exclusive meaning in our society but an imperfect meaning of it is presented، is the word shahādat، which is employed in the Qur’ān in several parallel meanings. It is used in different verbal and practical methods as well as meaning to witness Islam in various ways، including with the help of intellect and with the help of religious law (shar‘); to observe and to be insightful of other people’s actions; and meaning to be killed in the way of Allah، which is its renowned meaning. In this research، the intertextual and semantic relation of the word shahādat is delved into.
Machine summary:
آنچه علامه می فرماید، در واقع به مراتب بالای معنای شهادت در قرآن اختصاص دارد که برای تبیین آن معنا می توان به این آیه اشاره نمود : (وقل اعملوا فسیری الله عملکم ورسوله والمؤمنون( (توبه/ 10۵) که بر اساس آن خدا، رسول( وائمه( وحتی مؤمنان حقیقی بر اعمال انسان ها علم دارند واین لازمه گواهی آنها بر اعمال این افراد در قیامت است.
البته شاهد به معنای الگو از لفظ بر نمی آید، اما با در نظر گرفتن معنای شهادت در آیه: (و شهد شاهد من أهلها إن کان قمیصه قد من قبل فصدقت و هو من الکاذبین * و إن کان قمیصه قد من دبر فکذبت و هو من الصادقین((یوسف/2۶- 27)، میتوان این معنا از شهادت به معنای گواهی بر حقانیت چیزی حتی به وسیله یک استدلال عقلی را به شاهد بودن مسلمین در مقابل دیگران نسبت داد؛ چرا که دین اسلام با عقل بشر تطابق دارد وبر اساس آیه: (لو کنا نسمع او نعقل ما کنا فی اصحاب السعیر( (ملک/10) میتوان قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج۴ ، ص 8۶.
این معنا هم میتواند با سیاق آیه سازگاری داشته باشد، البته به صورت مصداق اتم واکمل؛ چرا که باید گفت این مؤلفه حالتی تشکیکی دارد، به طوری که میزان بالای شاهد بودن به معنای گواه بر اعمال آنها بودن، عبارت است از همان مقام امامان برای دیگران که دارای مقام شهود اعمال هم هستند واز طرفی در مرتبه پایین این مقام برای دیگر مسلمین هم صدق مینماید که راهنمای دیگران به وسیله گواهی آنها به حقانیت اسلام توسط زبان وعملشان هستند، البته به شرط آنکه مسلم واقعی باشند، نه اینکه تنها در اسم مسلمان باشند.