Abstract:
اطلاعات، سبب برتری است و هر شخص یا گروهی که اطلاعات بیشتری داشته باشد، توانمندتر از دیگری خواهد بود. در میان مراکز اسلامی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، با داشتن دادگان عظیم متنی در حوزه علوم اسلامی، و نیز فرادادههای برگرفته از این متون، جایگاهی ویژه دارد که برای استفاده بهتر از آن، هماهنگسازی و تقویت آن منابع مرجع، لازم به نظر میرسد. در این مقاله، گونههای فرادادههای موجود در مرکز برشمرده شده، راهکارهای ایجاد شبکهای مفهومی از آن بیان میشود.
Machine summary:
افزون بر اصطلاحهایی که در برنامههای معجم موضوعی، تخصصی و درختواره در دست است، در بسیاری از معاجم لفظی نیز فرادادههایی استخراج و عرضه شدهاند که در ذیل به آن اشاره میشود: - 62 باب فقهی با تعیین تعداد کاربرد آنها در متون در نرمافزار جامع فقه اهل البیت(ع) 2؛ - 143 قاعده فقهی با تعداد کاربرد در متون در نرمافزار جامع فقه اهل البیت(ع) 2؛ - 13667 اصطلاح فقهی با نمایش ریشه و تعدادشان در متون و اتصال به متن در جامع فقه اهل البیت(ع) 2؛ - امکان تعیین معانی و مرادفات، واجبات و مستحبات، محرمات و مکروهات، حکم و آثار، احکام، شروط و اعتبارات، اقسام و انواع، تنازعات و سایر، در درختواره، در نرمافزار درختواره فقه؛ - عرضه فرهنگنامه فلسفی در نرمافزار ابنسینا و حکمت اسلامی با امکان اتصال به متون؛ - عرضه گلاسوری (فرهنگنامه) کلامی با 10351 واژه با امکان اتصال به متن در کتابخانه کلام اسلامی؛ - برچسبگذاری برخی اصطلاحها و مفاهیم در متن، مانند برخی متون بهکاررفته در نرمافزار نورالسیره 2؛ - دستهبندی منابع احادیث تفسیری در چهار گروه عمده و ردهبندی هر یک از این گروهها به گروههای خاصتر در نرمافزار کتابخانه احادیث تفسیری؛ - دستهبندی احادیث معصومان(ع) در کتب تفسیری درباره آیات قرآن در پنج دسته: فضایل، تفسیر واژهها، آداب قرائت آیه یا سوره و همچنین، بیان اسباب نزول، تفسیری، موضوعی، مرتبط در جامع تفاسیر نور (نورالانوار 3)؛ - امکان نمایش آيات الاحکام با تعیین باب فقهی و نمایش آیات مرتبط با هر باب؛ - کاربرد واژگان یا مشتقات آن در: آیات، احادیث، شعرها و نیز مترادف، مَثَل، مجاز و معرب واژگان در قاموس النور 2 که برای 2032 واژه در بخش «پژوهش در لغت» در دسترس است؛ - فهرست احادیث (42 حدیث)، اشعار (15 بیت/ قطعه)، ادعیه (13 دعا)، امثال (202) با نمایش متنی که این فهرستها در آن بهکاررفته و فهرست مصادری (356 مصدر) که متن نهجالبلاغه در آن بهکاررفته است؛ - 49541 کلیدواژه گوناگون با اتصال به متن در نرمافزار سیره معصومان(ع).