Abstract:
توجه به تغییر و تحولات سریع سیاسی خاورمیانه ، برای جمهوری اسلامی ایران که خود را در پیوند فرهنگی دینی ، نزدیکی جغرافیایی و تامین منافع ملی با آن می بیند، ضرورتی اجتناب ناپذیر است . یکی از ابعاد اساسی مطالعه نقش و جایگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در خاورمیانه ، بررسی فضای بین الذهانی و درک موجود از نقش ایران در خاورمیانه در میان دولت ها و جوامع عربی است . این درحالی است که به نظر می رسد در پی وقوع انقلاب در کشورهای عربی و شرایط جدید جهانی ، نگاه و درکی جدید از نقش ایران پدید آمده است . این امر تاثیر مستقیمی بر روند سیاست گذاری خارجی خواهد داشت چرا که اساسا مبنای سیاست خارجی به درک منافع ملی بستگی داشته و این نیز به نوبه خود در برداشت ها و ذهنیت های اجتماعی تصمیم گیران سیاست خارجی کشورها ساخته می شود. لذا در این مقاله تلاش خواهیم کرد تا بخشی از واقعیت های تحولات کشورهای عربی منطقه به ویژه در نسبت با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای درک و برداشت های طرفین ، مورد مطالعه قرار دهیم . لذا با توجه به وضعیت موجود در خاورمیانه عربی این سوال مطرح می شود که ؛ «تحولات انقلابی در جهان عرب چگونه بر جایگاه سیاسی و ذهنیت افکار عمومی اعراب در قبال جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذاشته است ؟». مبانی نظری این پژوهش با توجه به اینکه تلاش دارد تا شبکه های معنایی و هویتی حاکم در اذهان ایرانی و اعراب را مورد بررسی قرار دهد، سازه انگارانه خواهد بود.
Machine summary:
"از جمله : در منظر سیاست خارجی ایران چه درکی از ماهیت و شکل گیری تحولات جوامع عربی وجود دارد؟ نگرش و فهم کلی اعراب به نقش منطقه ای و جهانی ایران چیست ؟ با توجه به شرایط جوامع عربی ، چه فرصت ها و تهدیداتی برای سیاست خارجی ایران به وجود آمده است ؟ فرضیه اصلی این پژوهش هم این گونه بیان می گردد که ؛ انقلاب های عربی در خلال سالهای ٢۰١۰ تا ٢۰١٢ و رویدادهای پس از آن نظیر جنگ داخلی در سوریه ، منجر به سربرآوردن و تعمیق شکاف های هویتی (فرهنگی و مذهبی ) میان ایران و بخش های بزرگی از جوامع عربی شده و بر تنش های هویتی ، سیاسی و نظامی برای جلوگیری از اقتدار منطقه ای جمهوری اسلامی ایران افزوده است .
در بخش گذشته رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی و نیز آماری کمی و تحلیلی از نگرش دانشجویان روابط بین الملل ارائه گردید، لذا جهت پاسخ به این پرسش که تحولات خاورمیانه چه تأثیری بر جایگاه سیاسی گفتمانی جمهوری اسلامی داشته است ؟ بایستی نگرش های موجود در کشورهای منطقه را نیز مورد بررسی قرار داد.
لذا این پژوهش در پاسخ به این پرسش که ؛ «تحولات انقلابی در جهان عرب چگونه بر جایگاه سیاسی و ذهنیت افکار عمومی اعراب در قبال جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذاشته است ؟» به این گزاره می رسد که ؛ انقلاب های عربی در خلال سالهای ٢۰١۰ تا ٢۰١٢ و رویدادهای پس از آن نظیر جنگ داخلی در سوریه ، منجر به سربرآوردن و تعمیق شکاف های هویتی (فرهنگی و مذهبی ) میان ایران و بخش های بزرگی از جوامع عربی شده و بر تنش های هویتی ، سیاسی و نظامی برای جلوگیری از اقتدار منطقه ای جمهوری اسلامی ایران افزوده است ."
(
, 
, 
)
