Abstract:
<p dir="RTL">متهمان و محکومان بیمار به سبب برخورداری از شرایط روحی و جسمی خاص، مستحق حمایت ویژه دستگاه قضا در سیر دادرسی کیفری هستند؛ به عبارتی در نظام عدالت کیفری باید برای این گروه از افراد در جهت رعایت موازین دادرسی عادلانه و جلوگیری از به خطر افتادن سلامتی آنان ، سیاست افتراقی ـ حمایتی پیش بینی و مقامات قضایی را مکلف به رعایت آن نمود.</p> <p dir="RTL">قانون‌گذار ایران در مجموعه قوانین کیفری به‌ویژه در مرحله‌ی اجرای احکام تاحدودی به این امر توجه نموده است. به‌گونه‌ای که در اکثر موارد ابتلای محکوم به بیماری روحی و جسمی را نه موجب ساقط شدن مجازات بلکه موجب تأخیر اجرای حکم تا زمان بهبودی دانسته است. البته هنوز جای خالی قواعدی از قبیل ضرورت حضور وکیل بدون قید و شرط در کلیه مراحل دادرسی در کنار متهمان بیمار، توجه به وضعیت جسمانی متهمان در مرحله تحقیقات مقدماتی و دادرسی، ممنوعیت اعمال هرگونه مجازات نسبت به محکومان مجنون و...احساس می‌شود.</p>
Machine summary:
"حال ممکن است برخی از این افراد به جهت ابتلا بیماری جسمی یا روحی خاص توانایی لازم را برای طی مراحل دادرسی اعم از تعقیب ، تحقیق ، محاکمه و اجرای حکم نداشته باشند لذا این گروه از افراد باید از حمایت های ویژه ای توسط قانون گذار برخوردار باشند و دستگاه قضا به عنوان متولی اجرای عدالت مکلف به اعمال سیاست افتراقی در مورد متهمان و محکومان بیمار باشد.
در واقع بیمارانی که برحسب مورد در مقام متهم یا محکوم در نظام عدالت کیفری قرار می گیرند همانند افراد سالم از توانایی جسمی و روحی برخوردار نیستند لذا اعمال قواعد دادرسی ، همسان متهمان و محکومان سالم نسبت به این گروه از افراد ممکن است علاوه بر به خطر انداختن سلامتی آنان موجب خدشه دار شدن موازین دادرسی عادلانه نیز گردد.
ک برای متهمان بیمار این حق را پیش بینی کرده است که اگر مبتلا به بیماری ای باشند که به موجب آن قادر به حرکت نباشند با فرستادن گواهی عدم امکان حضور به مرجع قضایی مربوط ، در موعد مقرر در احضارنامه ، حاضر نمی شوند و با اثبات عذر موجه مانع از اعمال حربه شدیدتر یعنی صدور برگ جلب نسبت به خود می شوند چرا که اگر عدم حضور متهم در موعد مقرر که در احضارنامه قید شده بدون عذر موجه باشد به موجب ماده ١١٧ ق.
البته هنوز جای قواعدی از قبیل ممنوعیت اعمال هر نوع مجازات نسبت به محکوم مجنون ، الزامی بودن حضور وکیل در کلیه ی مراحل دادرسی در کنار متهمان بیمار و همچنین ضرورت توجه به سلامتی متهم در حین بازجویی و محاکمه و توقف آن در صورت عدم برخورداری متهم از توانایی لازم جهت دفاع از خود تا زمان بهبودی خالی است ."