Abstract:
تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در حال توسعه خواهد بود، دغدغه بیشتری برای نیل به توسعه پایدار در این کشورها وجود دارد. شهر محمودآباد به عنوان یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران با مشکلات محیط زیستی بسیاری از جمله برداشت غیرمجاز شن و ماسه، وجود جوی های روباز و متعفن و ورود پسابهای منازل به آنها، وجود حیوانات موذی در کانال و جوی بزرگ شهری و غیره مواجه است. با این ضرورت، این تحقیق، پایداری محیط زیست شهر محمودآباد را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده و در تحلیل داده ها از مدل SWOT و ماتریس QSPM استفاده شده است. پرسشنامه ها توسط سه گروه شهروندان محلی، مسئولین سازمان های مرتبط با محیط زیست و متخصصین مربوطه تکمیل گردید. حجم نمونه نیز برابر با 114 نفر سرپرست خانوار (شهروندان)، و 40 نفر از مسئولین و متخصصین می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که راهبردهای تهیه طرحهای مکانیابی صحیح صنایع توسط متخصصین امر، افزایش تجهیزات و امکانات مدیریت شهری در جمع آوری پسماندها و جلوگیری از ایجاد آلودگی های محیطی، ایجاد سیستم مدیریت یکپارچه شهری برای ایجاد و تکمیل پروژه های کانال کشی، تعریض کانالها و جوی های خیابان و اتمام پروژه های نیمه تمام عمرانی از طریق درآمد حاصل از گردشگری در شهر، حاصل از فرآیند برنامه ریزی راهبردهای کمی، به عنوان اولویت دارترین راهبردها جهت پایداری محیط زیست شهری محمودآباد می باشند.
Machine summary:
راهبرد بهینه پایدارسازي محیط زیست شهري محمودآباد (با بهره گیري از مدل SWOT و ماتریس QSPM) تاریخ دریافت مقاله: 91/40/49 تاریخ پذیرش نهایی مقاله: 60/80/49 حسن اسماعیل زاده (استادیار گروه جغرافیاي انسانی، و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران) مرتضی حیدري (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزي شهري- محیط زیست شهري، دانشگاه شهید بهشتی ،تهران، ایران) رضا کانونی (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزي شهري- محیط زیست شهري، دانشگاه شهید بهشتی ،تهران، ایران) کیومرث یارمرادي (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزي شهري - محیط زیست شهري، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران) چکیده تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدي شهرها مسائلی را در فضاي شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است.
)1390 ، جدول 1 - عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر محیط زیست شهري محمودآباد {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع: یافته هاي پژوهش1394 ، شکل 1 - موقعیت جغرافیایی شهر مورد مطالعه - به هریک از عوامل نمره 1 تا 4 داده می شود.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع: یافته هاي پژوهش 1394 ،تحلیل: نتایج حاصل از اولویت بندي نقاط قـوت و ضـعف و همچنـین ارزیـابی حاصـل از مـاتریسارزیابی عوامل داخلی نشان می دهد: از دیدگاه شهروندان: در گروه نقاط قوت 2S یعنی برخـورداري شـهر از نهادهـاي زیسـتمحیطی متعدد به عنوان مهم ترین نقطه قوت و همچنین 7W یعنی مدیریت شـهري در جمـع-آوري و دفع پسماندها به عنوان مهم ترین نقطه ضعف محیط زیستی شهر محمودآباد می باشد.
از دیدگاه مسئولین: در گروه فرصت ها 6O یعنی توجه به مسائل محیط زیستی در طرحهاي توسعه ي شهري به عنوان مهم ترین فرصت و همچنین 2T یعنی عدم وجـود مـدیریت یکپارچـهمحیط زیست در سطح ملی و شهر محمودآباد به عنوان مهم ترین تهدیـد محـیط زیسـت شـهرمحمودآباد می باشد.
(
, 
, 
)
