Abstract:
حذف نظام چند نرخی ارز، کاهش نوسان های نرخ ارز، تقویت رقابت پذیری در بنگاه ها و بخش های اقتصادی و بهبود ارائه ی خدمات ارزی از جمله سیاست های ارزی است که برای تعدیل اثرهای منفی رکود تورمی میتواند موثر واقع شود. همچنین افزایش صادرات غیرنفتی به عنوان محرک تولید و رونق کسب وکار هم در کانون توجه سیاست گذاران اقتصادی قرار میگیرد. هدف این مقاله بررسی کارآمدی سیاست های ارزی و تجاری مناسب برای خروج از شرایط رکود تورمی در ایران است . بر این اساس ، سیاست های ارزی از طریق تصریح ١ الگوی خودرگرسیونی برداری ساختاری (SVAR) در قالب تکانه های وارده بر مهم ترین شاخص های اقتصادی مثل تولید و اشتغال مورد ارزیابی قرار میگیرد تا کارآمدی آن ها برای خروج از رکود مشخص شود. نتایج تجربی نشان میدهد که ١ سیاست مناسب ارزی مانند یکسان سازی نرخ ارز، نوسان های ایجادشده بر شکاف تولید و اشتغال را در ١ دوره ی زمانی ٥ ساله از بین برده و ثبات نسبی را در اقتصاد ایجاد میکند که میتواند زمینه ای برای خروج از رکود- تورمی باشد.
Machine summary:
در اين سال بيش ترين رشد منفي با ٣٤/١- درصد مربوط به گروه نفت و پس از آن به گروه صنايع و معادن با ١٢/٤- درصد اختصاص فصلنامـه اقتصاد مالي و توسعه شماره ٣٤ / بهار ١٣٩٥ ٤ / واکنش توليد و تجارت خارجي به سياست ارزي براي خروج اقتصاد کشور از رکود بدون تورم داشته است که با توجه به سهم ٢٦ درصدي گروه صنايع و معادن در توليد ناخالص داخلي، اين گروه حدود ٣/٤٤- درصد و گروه نفت نيز حدود ٢/٩- درصد از رشد اقتصادي ٥/٨- درصدي را ايجاد نموده اند.
ir) فصلنامـه اقتصاد مالي و توسعه شماره ٣٤ / بهار ١٣٩٥ سيدکميل طيبي، زهرا زماني و سيدحسن ملک حسيني / ٧ مطابق با بررسيهاي انجام شده روي دو متغير اصلي رشد اقتصادي و تورم طي سه سال اخير نشان مي - دهد که منحني فيليپس مبني بر تقارن تورم بارونق اقتصادي، افزايش توليد ملي و افزايش اشتغال در ايران صادق نبوده و به رغم نرخ هاي تورم بالا، اقتصاد کشور شرايط رکودي را تجربه نموده است ؛ به عبارت ديگر، رکود تورمي که در پي افزايش قيمت و شوکهاي نفتي در دهه ١٩٧٠ و اوايل دهه ١٩٨٠ کشورهاي صنعتي را در عين تورم با رکود مواجه نمود، بر اقتصاد ايران حاکم بوده است .
در تابع نرخ ارز کشورهاي صادرکننده ي نفت ، متغير قيمت نفت يک نقش اساسي بازي ميکند و وارد معادله ميگردد (طيبي و همکاران ، ١٣٩٢)، به طوري که فرض ميشود قيمت نفت اثر فصلنامـه اقتصاد مالي و توسعه شماره ٣٤ / بهار ١٣٩٥ ١٢ / واکنش توليد و تجارت خارجي به سياست ارزي براي خروج اقتصاد کشور از رکود بدون تورم مستقيم بر نرخ ارز دارد (گلوب ٧، ١٩٨٣).