Abstract:
در این مقاله سفال جلینکی به عنوان یکی از انواع سفال های دورة اشکانی مورد مطالعه
قرارگرفته است. مواد اولیه و کیفیت فرآوری و شرایط پخت سفال، عواملی تاثیرگذار در استحکام و
پایداری این ماده بوده است. استفاده از روشهای هدفمند آنالیزهای شیمیایی به منظور بررسی این
عوامل و در واقع ساختارشناسی سرامیکهای تاریخی، علاوه بر آشکارسازی ارزشهای نهفته در این
آثار، از نظر شناخت فنآوری تولید و شناخت تاریخ آن و همچنین از نظر اتخاد شیوههای م ناسب
حفظ و مرمت میراث تاریخی و فرهنگی موثر خواهد بود . بررسی کانی شناسی ساختار سفال
SEM-EDX و میکروسکوپ الکترونی روبشی X جلینکی با استفاده از پتروگرافی، آنالیز پراش اشعه
نتایج جالب توجهی از تکنولوژی تولید و شرایط پخت اینگونه سفال به دست میدهد . استفاده از
دانهبندی مناسب مواد اولیه، فرآوری کوارتز به صورت ریزدانه با پراکندگی یکسان در تمام بافت در
فرایند تولید خمیر اولیه تهیه سفال و شکل گیری کانی های ثانویه ای چون آنورتیت، گلنیت،
دیوپسید و انستاتیت (آهندار) و شبه مولایت در برخی نمونهها در محدودة دمای پخت 950 تا
1000 درجه سانتیگراد، همچنین تشکیل اکسیدهای متنوع آهن در شرایط اکسیداسیون و احیا
به ترتیب هماتیت و مگنتیت از ویژگیهای ساختاری این نوع سفال است.
فرضیه نوین ارائهشده در خصوص ساختار لایهای یا ساندویچی در سفالهای جلینکی در این
پرداخته که عامل استحکام (Si-O)n مقاله، به شکلگیری فاز آمورف شیشهسازی با ساختار پلیمری
و همچنین ایجاد طنین صدای فلزی است.
In this essay، Jelinki Pottery (clinky- ware ceramics) has been studied as one types of ceramics at Arsacides era. Raw materials، quality of processing and baking conditions of potteries are some of effective factors in strength and stability of this material. Employing purposeful methods of chemical analyses in order to examine such factors and in fact structural science of historical potteries will be effective in terms of identifying production technology and their dating as well as taking appropriate techniques to maintain and repair of historical- cultural heritage rather than revealing the latent values in such artefacts. Mineralogical survey on structure of Jelinki potteries by adaption petrography technique، conducting analysis on X-Ray differaction and Sweeping Electronic Microscope (SEM-EDX) may give some remarkable results from production technology and baking conditions of such kind of potteries. Using appropriate aggregate of raw materials، quartz processing in fine grain with the unform diffraction throughout the texture in process of producing original paste to prepare pottery and formation of secondary minerals such as anorthite، glinite، diopside، enstatite (ferous) and pseudo- mullite in some of samples within the limit of baking temperature (950-1000°C) as well as formation a variety of iron oxides within oxidation and reduction conditions- hematite and magnetite، respectively- are some of structural properties of this pottery type. In this paper the modern hypothesis purposed concerning to laminar or sandwich structure in Jelinki potteries may lead to formation of amorphous phase of vitrification with polymeric structure that is the strength factor as well as reason for creation of metallic sound (tone) in this pottery.
(
, 
, 
)
