Abstract:
انّ المسرح من الاجناس الادبیة التی مضت علیها ادوار مختلفة منذ نشاتها الی یومنا الحاضر. وهو احد فروع فنون التمثیل والاداء الذی یجسد او یترجم قصصا ونصوصا ادبیة امام المتفرجین باستخدام مزیج من العناصر کالکلام والایماءات والموسیقی والصوت وعناصر العرض المتعددة کالاخراج والتمثیل والدیکور والخ. ولکن انّ لهذا الفن الانسانی الجمیل لدی النقاد العناصر الرئیسة الاربعة هی الحادثة (event)، الشخصیات(characters)، الاغراض(ideas) والحوار(dialogue). و نری ان هذا الشکل الادبی یکتب لتمثل بواسطة اشخاص ممثلون یودونها فی حوار ادبی وتشبه القصة فی اشتمالها علی الحادثة والشخصیة والفکرة وهی تختلف عنها فی طریقة تقدیمها باستخدام اسلوب الحوار ولذلک انّ الاداة الوحیدة للتصویر فی المسرحیة هی الحوار، بینما القصة لا تستخدم الحوار الّا بجانب السرد و الوصف. اذن فالحوار عنصر هام من عناصر المسرحی وهو جسر بین الممثل والمتفرج ویفترض فیه ان یکون له خصائص فی کل مسرحیة لیمیّز به الابداع الفنی لدی الکاتب. ینوی البحث دراسة فی ظاهرة الحوار وخصائصها المتلونة لدی سعدالله ونّوس ومسرحیّته الشهیرة" مغامرات راس المملوک جابر" متخذّا الاتجاه التحلیلی والتوصیفی مرتکزا علی البحوث القیّمة والکتب المختلفة. اذن من المتوقّع ان یظفر المتلقی عبر البحث هذا بنتائج هامّة تبیّن مقدرة ونّوس الفنیّة فی تلوین الحوار و تنویع استخدامه کظاهرة اساسیة.فیصدّق نهائیا علی الخصائص المنفردة لدیه ک : الحوار الثنائی، الحوار الغائب، التّوتّر الحواری وحیویة الحوار و غیره من المیّزات التی انفرد بها سعدالله ونّوس عن سائر المسرحیین العرب.
بی شک نمایشنامه یکی ازگونه های ادبی است که اززمان پیدایش آن تاکنون دوره های تاریخی مختلفی را پشت سرگذاشته است.این قالب هنری به عنوان یکی از هنرهای تجسمی با بهره گیری ازعناصری چون:متن ،ایماء واشارات ،موسیقی وصدا به همراه دیگرعناصر نمایش همچون :کارگردانی، بازیگری ،دکور وغیره داستان ها ومتون ادبی را به مخاطب های خود عرضه می دارد.ولی با این وجود منتقدین چهارعنصر اساسی را برای این گونه ی ادبی برشمرده اند که عبارتند از: حادثه(Event) ،شخصیت(Character) ،ایده(Idea) وگفتگو(Dialogue) . این محصول هنری که درقالب یک گفتگوی ادبی توسط هنرمندان ارائه می شود؛ دارای عناصرمشترک ساختاری فراوانی با داستان می باشد. دراین میان الگوی عنصر گفتگو یکی از تفاوت های عمده ی نمایشنامه با داستان به شمار می آید.چرا که عنصریادشده به عنوان یکی ازعناصر اساسی نمایشنامه نقش ارتباطی میان هنرمند ومخاطب را برعهده دارد.امری که به موجب آن قدرت آفرینش هنری نویسنده ی نمایشنامه نمایان می شود.پژوهش حاضرسعی برآن دارد تا با اتخاذ رویکرد تحلیلی وتوصیفی وبااستناد به منابع ارزشمند کتابخانه ای به تحلیل عنصر «گفتگو» ومشخصه های متعدد آن درنمایشنامه"مغامرات رأس المملوک جابر" سعدالله ونوس بپردازد.بنابراین انتظار می رود خواننده بامطالعه ی آن بتواند به نتایج ارزشمندی دراین زمینه دست یابد.نتایجی که برتوانایی ونوس درپردازش گوناگون این عنصراساسی نمایشنامه(گفتگو) اشاره دارد.بنابراین درنهایت خواننده به ویژگی های منحصر به فرد ونوس درپردازش عنصر"گفتگو" صحه می نهد.ویژگی هایی چون:گفتگوی دوسویه،گفتگوی پنهان،کنش مندی گفتگوو...
بی شک نمایشنامه یکی ازگونه های ادبی است که اززمان پیدایش آن تاکنون دوره های تاریخی مختلفی را پشت سرگذاشته است.این قالب هنری به عنوان یکی از هنرهای تجسمی با بهره گیری ازعناصری چون:متن ،ایماء واشارات ،موسیقی وصدا به همراه دیگرعناصر نمایش همچون :کارگردانی، بازیگری ،دکور وغیره داستان ها ومتون ادبی را به مخاطب های خود عرضه می دارد.ولی با این وجود منتقدین چهارعنصر اساسی را برای این گونه ی ادبی برشمرده اند که عبارتند از: حادثه(Event) ،شخصیت(Character) ،ایده(Idea) وگفتگو(Dialogue) . این محصول هنری که درقالب یک گفتگوی ادبی توسط هنرمندان ارائه می شود؛ دارای عناصرمشترک ساختاری فراوانی با داستان می باشد. دراین میان الگوی عنصر گفتگو یکی از تفاوت های عمده ی نمایشنامه با داستان به شمار می آید.چرا که عنصریادشده به عنوان یکی ازعناصر اساسی نمایشنامه نقش ارتباطی میان هنرمند ومخاطب را برعهده دارد.امری که به موجب آن قدرت آفرینش هنری نویسنده ی نمایشنامه نمایان می شود.پژوهش حاضرسعی برآن دارد تا با اتخاذ رویکرد تحلیلی وتوصیفی وبااستناد به منابع ارزشمند کتابخانه ای به تحلیل عنصر «گفتگو» ومشخصه های متعدد آن درنمایشنامه"مغامرات رأس المملوک جابر" سعدالله ونوس بپردازد.بنابراین انتظار می رود خواننده بامطالعه ی آن بتواند به نتایج ارزشمندی دراین زمینه دست یابد.نتایجی که برتوانایی ونوس درپردازش گوناگون این عنصراساسی نمایشنامه(گفتگو) اشاره دارد.بنابراین درنهایت خواننده به ویژگی های منحصر به فرد ونوس درپردازش عنصر"گفتگو" صحه می نهد.ویژگی هایی چون:گفتگوی دوسویه،گفتگوی پنهان،کنش مندی گفتگوو...
Undoubtedly, drama is a literary genre that has experienced different historical periods. This form of art as one of the visual arts uses elements such as text, sign, music, and sound along with other elements of drama as directors, actors, decor, and so forth to present its addressees with stories and literary texts. Nevertheless, critics consider four main elements for this genre: event, Character, idea, and dialogue. This art production is presented in the form of a literary conversation by artists and bears many common structural features with short story. Meanwhile, the element of dialogue is considered a major difference between a play and a short story; the very element is the main element responsible for relating the artist and its addressee. Something which signifies the power of the artistic creation of its artist. The research adopts a descriptive- analytical approach and uses library resources to analyze the element of dialogue and its features in the play TheAdventure of Mamluk Jaber's Head. Thus, we expect the reader to achieve valuable results. The findings show Wannous’s ability in relation to the element of dialogue and his unique ability in presenting mutual dialogue, hidden dialogue, action dialogue and so forth.