Abstract:
برخی از مخالفان شبیه سازی ، آن را به لحاظ حقوق بشری نادرست و غیر اخلاقی می دانند و برای اثبات دیدگاه خود به دلایلی تمسک می جویند؛ از جمله آنکه هر انسانی حق دارد هویت و فردیت انسانی متفاوت و متمایز از دیگران داشته باشد. شبیه سازی ، نقض این حق طبیعی است ؛ به دو دلیل : نخست آنکه هویت انسانی که از طریق غیر جنسی پدید می آید، مخدوش خواهد شد و دیگر نمی توان به او به چشم یک انسان کامل نگریست . دوم آنکه انسانی که از این طریق تولید می شود، نسخة بدل انسانی دیگر است و این نقض حق متفاوت بودن و منحصربه فرد بودن است . به این ترتیب ، از منظر حقوق بشری ، شبیه سازی انسانی به دو دلیل نادرست و ناقض حقوق انسانی است : نقض هویت انسانی و دیگری نقض منحصر بودن و یگانگی فرد. مقاله حاضر می کوشد با توضیح ماهیت شبیه سازی انسانی ، مواردی را که ادعا می شود مخالف حقوق بشر است بررسی نماید و قوت ادله ای را که از این منظر در مخالفت با آن ارائه شده ، بسنجد.
Machine summary:
این تکنیک تنها یک مسئلة علمی و کشف پزشکی ساده نبود، بلکه می توانست نتایج اجتماعی ، اخلاقی و دینی خاصی نیز داشته باشد: آیا می توان به همین شکل انسان را شبیه سازی کرد و از پدر و نهاد خانواده بی نیاز شد؟ آیا اعمال چنین تجاربی بر انسان ، اخلاقی و مجاز است ؟ از آنجا که موجود شبیه سازی شده ، از نظر ژنتیکی ممکن است تا ٩٩% مطابق موجود اصلی باشد، اگر این تکنیک دربارة انسان به کار بسته شود، آیا هویت ، فردیت و تمایز انسان ها به خطر نخواهد افتاد؟ توجه به این پرسش ها بود که مجامع علمی ، سیاسی و دینی را به موضع گیری و تلاش در جهت فهم این مسئله برانگیخت .
از آن میان ، می توان به دستور بیل کلینتون ، رئیس جمهور وقت آمریکا، به «کمیتة ملی مشورتی اخلاق زیستی » (National Bioethics Advisory Commission NBAC ) مبنی بر تهیة گزارشی جامع دربارة پیامدهای این مسئله (٣٨ :klugman&murray)، دعوت مجلس سنای آمریکا از یان ویلموت جهت حضور در کنگره و توضیح اقدامات گروه خود، موضع گیری مدیر کل سازمان بهداشت جهانی (WHO) بر ضد شبیه سازی انسانی اشاره کرد.
١. دلیل بی هویتی غالب مخالفان شبیه سازی انسانی ، فرض را بر آن گذاشته اند که افراد شبیه سازی شده هویت خاصی ندارند و به مثابه قطعات یک ماشین هستند و می توان از این تکنولوژی برای ایجاد صدها و هزاران فرد بی هویت و بدون قدرت انتخاب و تصمیم گیری سود جست ؛ یعنی ماشین های زنده ، قدرتمند، پویا و در عین حال بی اراده ای پدید آورد که در جنگ بر ضد مخالفان بتوان از آنان استفاده نمود (فضل الله ، ١٩٩٧: ١٩٨).