Abstract:
تاكنون فعل و گروه فعلي زبان فارسي با توجه به رويكردهاي مختلفي، چون برنامه كمينهگرا، نظريه وابستگي و جز آن مورد بررسي و توصيف قرار گرفته است. تحقيق حاضر تلاش ديگري است در جهت توصيف ساختهاي تحليلي فعلي در چارچوب دستور واژينقشي. در اين مقاله، در ابتدا مفاهيم و اصول پايهاي اين دستور به طور اجمالي بيان شده است و سپس با توجه به اين مفاهيم و امكانات دستور واژينقشي، سعي شده است تا با ارائه قواعد عام ساختهاي تحليلي فعلي توصيف شوند. اين قواعد عام، شباهت نقشي و نحوي فعلهاي كمكي/ معين را به صورت مطلوبي نشان ميدهند و كاملاً در راستاي شباهت تكويني اين افعال هستند.
Machine summary:
توصیف ساخت های تحلیلی فعل در زبان فارسی براساس دستور واژینقشی دکتر مهرداد نغزگویکهن ( استادیار دانشگاه بوعلی سینا) تاریخ دریافت مقاله : اردیبهشت ١٣٨٧ تاریخ پذیرش مقاله : آبان ١٣٨٧ چکیده تاکنون فعل و گروه فعلی زبان فارسی با توجه به رویکردهای مختلفی، چون برنامه کمینه گرا، نظریۀ وابستگی و جز آن مورد بررسی و توصیف قرار گرفته است .
در مقابل ، در ساخت های تحلیلی یک خاصیت دستوری به صورت چند واحد مجزا، یعنی به صورت چند کلمه یا گروه کلمات است ، مانند صیغه های مختلف زمان دستوری آینده در زبان فارسی: خواهم رفت ، خواهی رفت ، خواهد رفت ، و جز آن ؛ در موارد اخیر زمان آینده با واحد زبانی جداگانه ، یعنی صورت مناسب فعل «خواستن »، نشان داده میشود.
» به صورت زیر خواهد بود(̅V همان V تیره در چارچوب نظریه X تیره است ؛ در قواعد سازه ای برای «عنصر پیش فعلی» و «فعل کمکی» به ترتیب علامت های اختصاری PR و Aux را بر گزیده ایم ): / / با جرح و تعدیل قاعدة c فوق میتوان تمامی ساخت های تحلیلی فعلـی و حتـی ترکیبـی را پوشش داد و به تعمیمی کلی دست یافت : / قاعده فوق به این معنا است که کلیه گروه ها (NP/AP/PP/VP) میتوانند در مقام عنصـر پیش فعلی قرار گیرند.
طرز ساخت ماضی التزامی به صورت زیر است : «صفت مفعولی + مضارع التزامی فعل بودن » از این زمان دستوری برای نشان دادن عملی که توأم با شک و تردید است استفاده میشود: «او شاید خوابیده باشد.