مبانی کرامت انسان از دیدگاه ملاصدرا Journal Article

Writer: درتاج، فتانه ؛ محمدرضایی، محمد ؛

فلسفه دین زمستان 1395، دوره سیزدهم - شماره 4 Ranking Science-Research (Ministry of Science/ISC (‎26 page(s) - From 553 to 578 )

Keywords: ملاصدرا کرامت ذاتی خلافت الهی کرامت اکتسابی کرامت انسان کرامت انسان صدرایی عقل کرامـت بـه بـا

Abstract:

در تفکر صدرایی و با توجه به اصول و مبانی فلسفی وی، کرامت انسان امری حقیقی و وجودی است، نه اعتباری و قراردادی و چون وجود ذومراتب محسوب می‌شود، پس کرامت نیز امری تشکیکی و دارای مراتب است. بر این اساس انسان ذاتاً دارای کرامت است، یعنی کرامت در نظام تکوین و با فطرت انسانی عجین و امری ثابت و لایتغیر بوده که به‌دلیل ویژگی‌هایی چون، عقل و خرد، نفخة روح و ... به انسان ارزانی شده است، اما انسان در سیر صعودی می‌تواند به جهانی وسیع‌تر و بالاتر برسد و به عقل قدسی متصل و به کرامت اکتسابی نائل شود. البته تحصیل مراتب کرامت اکتسابی نیز با صفات کمالی وجودی مانند علم و معرفت، ایمان، تقوا و تعقل میسر است. پس کرامت انسان از نگاه ملاصدرا امری دوسویه محسوب می‌شود که یک سوی آن انسان و سوی دیگر آن ملکوت قرار دارد و انسان حقیقت یگانه‌ای است که می‌تواند از مرتبۀ جسمانی تا مقام روحانی سفر کند.

Machine summary:

(محمدرضـايي، (63 :1390 اما ملاصدرا معتقد است تعداد اندکي از انسان ها ميتوانند به اين نشـئه صـعود کننـد و انسان عقلي در سير وجودي خود اين ظرفيت را دارد که عالم عقلي، مضـاهي عـالم عينـي شود و مرتبۀ عقل بالاترين مرتبۀ هستي است ، چون انسان در بدو تولد بالقوه عاقـل اسـت ، انسانيت حقيقي او زماني بروز و ظهور پيدا ميکند که به مرتبۀ انسان عقلي صعود کند و به کمال عقلي برسد، در اين مرتبه است که انسان در مرحلۀ علم بـه عقـل فعـال متصـل و در مرحلۀ عمل به مقام انسان کامل نائل مـيشـود (ملاصـدرا، ١٣٦٨، ج ٩: ٥٣) و ايـن نشـانۀ اشتداد وجودي انسان ، در درجۀ بعد فعليت يافتن عقل هيولاني از قوه به فعـل و در درجـۀ سوم منشأ انتزاع براي صفات کمالي و از جمله کرامت خواهد بـود، زيـرا او تنهـا حقيقتـي است که ميتواند ميان مراتب مختلف وجود تردد کند و در اثر کمـال روح بـه مقـام فـوق تجرد برسد، چون کمالات وجودي انسان حد و مرزي ندارد.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: