Abstract:
جمهوری اسلامی ایران در دهه اخیر همواره با تهدید امنیتی دزدی دریایی دست به گریبان بوده و متحمل خسارتهای فراوانی شده است. بحران دزدی دریایی و حضور دزدان دریایی در آبهای بینالمللی به یکی از اصلیترین بحرانهای پیش روی اقتصاد ایران تبدیل شده است. با توجه به عزم ایران در توسعه ترانزیت دریایی خود و بدست آوردن سهم بیشتری از ترانزیت آبهای آزاد توجه به موضوع امنیت دریانوردی و بررسی پدیده دزدی دریایی و راههای مقابله با آن مورد توجه ایران قرار گرفته است. ایران به مانند دیگر اعضای جامعه بینالمللی و به پیروی از قطعنامههای شورای امنیت تهدید دزدی دریایی به ویژه دزدان دریایی سومالی را تهدید امنیتی علیه خود دانسته و از طریق دو ارگان خود یعنی نیروی دریایی ارتش و سازمان بنادر و دریانوردی به ترکیبی از اقدامات حقوقی، سیاسی- نظامی برای مقابله با آن دست زده است. این مقاله در جستجوی پاسخ این سوال است که جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تهدید امنیتی دزدی دریایی چه راهکارهایی را اتخاذ نموده است؟ یافتههای این مقاله نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران از طریق دو ارگان خود یعنی نیروی دریایی ارتش و سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان متولی امر دریانوردی در دهه اخیر به مقابله با این تهدید امنیتی پرداخته و توانسته است با سازوکارهای حقوقی، سیاسی- نظامی این تهدیدات را به طور نسبی مهار کند و عملکرد نسبتا موفقی در این زمینه داشته باشد.
Machine summary:
اين مقاله در جسـتجوي پاسـخ اين سوال است که جمهوري اسلامي ايران در مقابله با تهديد امنيتي دزدي دريايي چه راهکارهايي را اتخاذ نموده است ؟ يافته هاي اين مقاله نشان ميدهد کـه جمهـوري اسـلامي ايـران از طريـق دو ارگان خود يعني نيروي دريايي ارتش و سازمان بنادر و دريانوردي به عنوان متولي امر دريـانوردي در دهه اخير به مقابله با اين تهديـد امنيتـي پرداختـه و توانسـته اسـت بـا سـازوکارهاي حقـوقي، سياسي- نظامي اين تهديدات را به طور نسبي مهار کند و عملکرد نسبتا موفقي در اين زمينه داشته باشد.
در اين راستا و با توجه به ديدگاه فوق اين پژوهش در صدد پاسخگويي بـه ايـن سـوال است که جمهوري اسلامي ايران در مقابله با تهديد امنيتي دزدي دريايي چه راهکارهـايي را اتخاذ نموده است ؟ در قسمت اول ، ابتدا دزدي دريايي به عنوان يک تهديد بين المللـي مـورد توجه قرار گرفته و در قسمت بعد عملکرد نيروي دريايي ايران و همچنـين سـازمان بنـادر و دريانوردي مورد تحليل قرار گرفته تا در واقع بتوان راهکارهاي اتخـاذ شـده توسـط ايـن دو نهاد را ارزيابي کرد و در قسمت پاياني به چالش هاي حقوقي ايران و در واقع خـلاء و نـواقص حقوق داخلي در اين زمينه نيز پرداخته شده است .
از سوي ديگر، با توجه به تردد کشتيهاي تجاري متعدد با پرچم ايران از منطقه خليج عدن و آب هاي بين المللي برقراري امنيت کامل کشتيها در زمـان تـردد از منطقـه خطـر و ايجاد چتر امنيتي لازم بسيار اهميت دارد، در همين راستا، نيروي دريـايي ارتـش ايـران بـه منظور مقابله با اين پديده و تامين امنيت کشـتيهـاي تجـاري خـود از راهبـرد "فرادسـتي تاکتيکي و فرودستي راهبردي" استفاده کرده است .