واکاوی مفهوم خاطره جمعی و بازیابی آن در فضاهای شهری با رویکرد نشانه شناسی(نمونه موردی میدان حسن آباد) Journal Article

Writer: حسنی میان رودی، نسیم ؛ ماجدی، حمید ؛ سعیده زرآبادی، زهرا سادات ؛ زیاری، یوسفعلی ؛

باغ نظر بهمن 1396 - شماره 56 ISC (‎16 page(s) - From 17 to 32 )

Keywords: نشانه‌شناسی تحلیل عاملی تاییدی خاطره جمعی رمزگان‌های ادراکی و رمزگان‌های اجتماعی Semiotic Collective Memory perceptual codes and social cod

fa en

Abstract:

بیان مسئله : فضاهای شهری را می‌توان عنصری مهم در ساختار شهرها در نظر گرفت که توانایی افزایش تعاملات اجتماعی، هویت و معنا مندی ، شکل‌گیری تصویرهای ذهنی و حس خاطره جمعی را در اختیار دارند. از آنجایی که، شکل‌گیری حس خاطره جمعی همواره از اساسی‌ترین اصول و مفاهیم کیفی در فضاهای شهری بوده است، پیدا کردن رویکردی جدید که به واسطه آن بتوان لایه‌های شکل‌دهنده فضاهای شهری را با دقت کندوکاو کرد را باید مورد توجه قرار داد تا بتوانند در یافتن راه‌حل‌های مفید برای خاطره‌انگیزی فضاها و ارتقا کیفی مفید باشند. رولان بارت معتقد است : بیش از هر حرفی درباره شهر باید از تکنیک نمادها استفاده کرد. به نظر می‌رسد با این دید جدید نه تنها می‌توان فضاهای شهری را بررسی کرد، بلکه می‌توان در راستای معنامندی فضا و افزایش حس خاطره جمعی نیز به راهکارهای جدیدی دست پیدا کرد. هدف : در این راستا پژوهش حاضر در پی کشف مولفه‌های تاثیرگذار بر شکل‌گیری حس خاطره جمعی شهری از یکسو و ارایه الگوی مفهومی نشانه شناختی مستتر در فضاهای شهری در راستای بازیابی خاطره‌انگیزی فضاهای شهری است. الگوهای نشانه شناختی مذکور حاوی اطلاعات مربوط به شاخص‌های عملیاتی رمزگان‌هایی است که به منظور بازیابی حس خاطره جمعی تشخیص داده شده‌اند. در نهایت بازشناسی نظام‌های نشانه‌ای، سامانه‌ای از نشانه‌ها ارایه می‌شود که بر مبنای آنها بتوان میزان خاطره‌انگیزی میدان حسن آباد را مورد بررسی قرار داد. روش تحقیق : پژوهش از نوع اکتشافی-تبیینی بوده و در فرآیند تصمیم‌ سازی آن، از مقایسه تحلیلی استفاده شده است. تحلیل محتوا و استدلال قیاسی روش اصلی در ایجاد پایه های فکری تحقیق است، به منظور تحلیل‌های آماری از روش تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار لیزرل بهره گرفته شده است. نتایج : نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان خاطره‌انگیزی فضای شهری میدان حسن آباد براساس الگوی مفهومی ارایه شده ، در سال‌های اخیر و به واسطه تصمیمات اخیر مدیریت شهری کمرنگ شده است. اگرچه در حال حاضر رمزگان‌های ادراکی و اجتماعی (مولفه‌های ادراکی-ذهنی و اجتماعی) حس خاطره جمعی، در فضای شهری میدان حسن آباد قابل قبول و پذیرفته شده‌اند جهت بازیابی خاطره‌انگیزی شاخص‌های عملیاتی الگوهای نشانه شناختی پیشنهاد شده، در قالب رمزگان‌های معنایی و منطقی می‌تواند سبب احیای خاطره‌انگیزی میدان شود.

Abstract:

Urban areas are significant elements in the structure of cities which can increase social interactions, identity and meaningfulness, formation of mental pictures and formation of the sense of collective memory. Urban areas show integrated structure of spatial organization of a city in which not only the connection of form and practice are to be considered, but also the meaning will find its place in whole complicated system of a city. Since forming the sense of collective memory has always been among the most basic qualitative principles and concepts in urban areas, finding a new approach to which can carefully explore the formative layers of urban areas is a priority. These layers are helpful in finding useful solutions for memorability of spaces and qualitative promotion of them. Rollan Burt believes before any comment about the city, the technique of symbols should be utilized. With this new approach it seems it is possible to explore urban spaces and also to reach new solutions in the direction of the meaningfulness of a space and increasing the sense of collective memory. In this regard the objective of this research is to explore the concept of collective memory and its retrieval in urban areas with semiotic approach. Therefore the present research wants to discover the effective components on formation of the sense of collective memory on one hand and represent the conceptual template of semiotic on the other hand which is concealed in urban areas regarding the retrieval of memorability of urban spaces.Research is exploratory-explanatory and in the process of its decision making, an analytic comparison is used. Analysis of content and deductive reasoning is the main method to create the mental grounds of the research. Results express that the amount of memorability of Hasan-Abad square as an urban space based on the conceptual template presented in recent years and because of recent decisions of urban management has faded out. To retrieve the memorability, operational indexes of suggested semiotic templates in the frame of perceptual and social codes can revive the memorability of this square.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: