Abstract:
هنر یکی از فرآوردَههای انسانی است که از پنهانترین زوایای ضمیر انسان سرچشمه میگیرد و میتواند آینة تمام نما از فرهنگ، تفکر، عاطفه و درک و خلق زیبایی را به خوانندگان ارایه نماید. شعر نیز به عنوان یکی از تجلیات هنر همواره در طول تاریخ مورد توجه زیباپسندان قرار گرفته است از این رو پژوهش و تفحص در ساختارهای شعر پارسی ضروری مینماید. نگارنده در این پژوهش سعی دارد شناختنامهای مختصر از ساختارهای لفظی و معنایی شعر پارسی ارایه نماید. قابل ذکر است هنگامی که ساختارهای نوشتاری و تصویری و تکنیکی شاعری مورد مداقه قرار گیرد، بدین شناخت میتوان شاکلۀ فکری شاعر را نیز تشریح نمود و تصویری کلی از اندیشههای وی ارایه کرد و همچنین با بررسی جریان تخیل و تصویر در شعر و شیوۀ به کار گیری صور خیال و آشنایی با ویژگیهای معنایی و لفظی شاعر ضمن التذاد بیشتر از متن، توانایی تشریح ویژگیهای زبانی شعر را نیز افزایش داد
One of the products of human art is the most hidden corners of the human mind can come and panoramic mirror of culture، thought، emotion، perception and creation of beauty to provide readership. Poetry is also regarded as one of the artefacts have historically been Zybapsndan It is necessary to study and examine the structures of Persian poetry. The author of this research is aimed Shnakhtnamh short lexical and semantic structures of Persian poetry can provide.application of semantic properties and verbal imagery familiarity with the poet Altzad more than text، to describe the linguistic features of poetry also increased.
Machine summary:
(شمس قیس رازی، 200، منقول از موسیقی شعر،50) دکتر شفیعی در باب اهمیت و تعریف وزن میگوید: وقتی مجموعه آوایی که به لحاظ کوتاه و بلندی مصوتها و یا ترکیب صامت و مصوتها از نظام خاص برخوردار باشد، نوعی موسیقی به وجود میآید که آن را وزن مینامیم و اهل هر زبان وزن شعر خود را در تناسبهای خاص احساس میکنند که اهل زبان دیگر ممکن است آن تناسب را احساس نکنند.
وزن نوعی ایجاد بیخویشی و تسلیم است برای پذیرفتن خیالی که در نفس کلام مخیل وجود دارد چندان که دروغ را نیز میتوان به خواننده یا شنونده به گونهای انتقال داد تا آن را تصدیق کند و اگر وزن نباشد این تسلیم و بیخویشتی در برابر کلام مخیل دشوارتر انجام میشود.
قابل ذکر است که عنصر رنگ نیز به عنوان گستردهترین حوزه محسوسات انسانی در تصویرهای شاعرانه سهم عمدهای دارد و بنا بر گفته دکتر شفیعی در صور خیال، رنگ یکی از مؤثرترین عوامل آفرینش است هم از نظر مجازهای زبان شعر و هم از نظر اهمیتی که در خلق تشبیهات و استعارههای متحرک و حسی دارد.
در شعر هرگز تقلید از تخیل جدا نیست بلکه همواره تقلید که جنبه عینی شعر را میسازد با تخیل که جنبه ذهنی آن را معین میکند مقرون میباشد ذهن مؤلف مهمترین عامل در چگونگی ساختار تخیلی شعر است اما نباید از یاد برد که ذهن به مثابه عنصری است که مداوم در ساختاری بزرگتر خود را تعریف میکند و میتوان این گونه نتیجهگیری کرد که علاوه بر ذهن مؤلف عوامل موثر دیگری وجود دارند که در شکلگیری ساختار تخیل و ماهیت آن موثرند.