Abstract:
مقاله حاضر بر آن است تا با بررسی عبارات و استعارات مرتبط با شطرنج و دشواریهای برخواسته از آن در شعر خاقانی شروانی، شاعر بزرگ سبک آذربایجانی قرن ششم هجری، و آبراهام کولی شاعر برجسته مکتب شعری متافیزیک قرن هفدهم میلادی انگلستان نشان دهد که این دو با وجود فاصله مکانی و زمانی بسیاراز یکدیگر در واقع از تمهیدات فکری و شعری مشابهی در ارائه ایده های خود بهره می جستند و با استفاده از استعارات دور از ذهن به ویژه در رابطه با شطرنج به آن چه جامه عمل می پوشانند که ساموئل جانسون، شاعر و منتقد بزرگ قرن هجدهم انگلستان آن را با بیانی مذمت آلود "به یوق در آوردن ناساز ترین عقاید با جبر و زور" می خواند و تی. اس. الیوت، یکی از بزرگترین شعرای مدرنیست معاصر انگلستان و احیا کننده تفکر شعر متافیزیک در قرن بیستم، با خشنودی از آن به "تلفیق فکر و احساس" یاد می کند. نتیجه کارهر دو شاعر نوعی از شعر است که فکر را به شدت چالش می کشد و احساسات را عمیقا در بر می گیرد. مقاله در بررسی موضوع از مفاهیم الیوتی "یکپارچگی شعور" و "همبسته عینی" و همین طور بررسی مفهومی سبک آذربایجانی شعر و شعر متافیزیک در بافت تاریخی آن بهره می برد.
Machine summary:
سبک آذربايجاني و شعر متافيزيک : شطرنج در شعر خاقاني شرواني و آبراهام کولي ١ کامران احمدگلي ٢ سجاد سليماني يزدي ٣ چکيده مقاله حاضر بر آن است تا با بررسي عبارات و استعارات مرتبط با شطرنج و دشواري هاي برخواسته از آن در گزيده اي از شعر خاقاني شرواني ، شاعر بزرگ سبک آذربايجاني قرن ششم هجري ، و آبراهام کولي شاعر برجسته مکتب شعري متافيزيک قرن هفدهم ميلادي انگلستان نشان دهد که اين دو با وجود فاصله مکاني ، زماني و فرهنگي بسيار از يکديگر در واقع از تمهيدات فکري و شعري مشابهي در ارائه ايده هاي خود بهره مي جستند و با استفاده از استعارات دور از ذهن به ويژه در رابطه با بازي شطرنج به آن چه جامه عمل مي پوشانند که ساموئل جانسون ، شاعر و منتقد بزرگ قرن هجدهم انگلستان آن را با بياني مذمت آلود "به يوق در آوردن ناسازترين عقايد با جبر و زور" مي خواند و تي .
کزازي آرمان سخنور در مکتب شعر فني را بازتابش انگاره هاي خود "در دورترين و شگفت ترين نگاره هايي که مي تواند يافت " مي خواند و شميسا خاقاني را پاي بند به شعري مي داند که در آن "چيزي گفته شود و چيز ديگري فهميده شود" (کزازي ، ١٣٧٤: ١٨٠.
(برهان ) (آنندراج ) نـقـد زبـان و ادبـيات خـارجـي دوره چــهاردهـم ، شـمـاره ١٩،پــايـيـز و زمـســتــان ١٧١٣٩٦ The Azerbaijani Style and Metaphysical Poetry:Chess in the Poetry .
2. John Donne )1572-1631( نـقـد زبـان و ادبـيات خـارجـي دوره چــهاردهـم ، شـمـاره ١٩،پــايـيـز و زمـســتــان ١٩١٣٩٦ The Azerbaijani Style and Metaphysical Poetry:Chess in the Poetry .