مدرسه شاد، سازه‌ های نرم و سخت Journal Article

زندگی در دنیای کنونی, متفاوت با زمان‌های گذشته است. پدیده‌های جدید. متنوع و به هم‌پیچیده آن‌چنان فراوان و نو به نو شده‌اند که دانایی‌ها. نوانایی‌ها و امکانات را اجتناب‌ناپذ یر می‌کنند. دانستنی‌ها و مهارت‌ها باید قادر باشند سلامت و بهداشت روانی را در مواجهه با مشکلات زندگی تضمین کنند (جعفری و همکاران ۱۳۸۷). آموزش‌وپرورش مدرن به این نکته پی برده است که یادگیری باید از همان کودکی. همة ابعاد زندگی را پوشش دهد. به همین دلیل است که در کشورهای توسعه‌یافته. به موازات آموزش علوم و فنون به جنبه‌های دیگری چون رشد هیجانی و عاطفی, تمرکز حواسء تفکرء مهرورزی و... در متن برنامه‌های آموزشی و تربیتی» با عنوان مهارت‌های زندگی پرداخته شده است (رضایی. ۱۳۸۶). در چند سال اخیر در ایران نیز بهداشت روانی به صورت قلمروی وسیع و منطقی برای مطالعه و پژوهش مطرح شده است (سالاری‌فرء ۱۳۹۱). سند تحول بنیادین در گزارة شمارة ۱۰ بیانیه ارزش‌هاء نشاط را یکی از گزاره‌های ارزشی نظام تعلیم‌وتربیت معرفی می‌کند. همچنین. در فصل پنجم این سند.ء تربیت انسان سالم و بانشاط به‌عنوان یکی از اهداف کلان تعلیم و تربیت مطرح شده است. شادکامی یکی از شاخص‌های مهم بهداشت روانی در جامعه است. شادکامی به همراه نگرش مثبت و امیدوارانه به آینده» منشا تحرک. تلاش و پوبایی است و از طرف دیگر, افسردگی بزرگ ترین عامل از بین‌برندة بهداشت روانی شناخته می‌شود (هزارجریبی و شالی, 1389 با توجه به ضرورت‌های بیان شده, پژوهش حاضر تلاش می‌کند با بررسی مطالعات صورت گرفته در حوزة روان‌شناسی و علوم تربیتی. مجموعة عوامل ایجاد شادکامی در مدارس را که یکی از موّلفه‌های اصلی بهداشت روانی است. شناسابی نماید.

از نظر وی، عوامل مؤثر در شادابی مدارس عبارت‌اند از: • توجه به فضای فیزیکی مدرسه • تجدیدنظر در کیفیت فعالیت‌های آموزشی و توجه به شاخص‌های نشاط • ایجاد روابط انسانی مطلوب • استفاده از روش‌های فعال تدریس • آموزش ارزش‌های انسانی • استفاده از روش‌های ساده و جذاب در آموزش • معرفی الگوهای مناسب • تشویق و ارزش‌گذاری فعالیت‌های دانش آموزان برای ایجاد عزت و اعتمادبه‌نفس • آموزش روابط اجتماعی مناسب به دانش آموزان • توجه به معیارهای شادی‌آفرین در سنین مختلف (کودکی: توجه به نیازهای جسمی و روانی ـ ‌نوجوانی: پذیرش فرد از طرف خانواده و گروه هم‌سالان و موفقیت در کارهای شخصی و تحصیلی ـ جوانی: کسب مهارت‌های لازم برای تصدی شغل، پیشرفت در کار و تحصیل) • نقش دولت در افزایش شادمانی: جلوگیری از رواج و پخش برنامه‌های مروج خشونت ـ ترویج محبت و زندگی متعادل در تولیدات رسانه‌ای ـ‌ آموزش تکریم و سپاس از طبیعت ـ تأمین شغل، بهداشت و درمان و هزینه معیشت مردم • آموزش ارزشمندی کار و تلاش • تشویق دانش آموزان به خلاقیت و نوآوری و ایجاد بسترهای لازم برای بروز استعدادها • همکاری آگاهانه و مشارکت همه‌جانبه اولیا با مدرسه. آن‌ها همچنین برای افزایش شادی و نشاط در مدارس موارد زیر را پیشنهاد داده‌اند: مشارکت کارکنان مدرسه در اداره امور، آموزش به خانواده‌ها از طریق انجمن اولیا و مربیان، استفاده از روش‌های فعال تدریس، برگزاری جلسات بحث آزاد جهت بیان انتظارات دانش آموزان بدون نگرانی و اضطراب، برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت فیزیکی مدرسه از قبیل استفاده از رنگ‌های ملایم و شاد، نور و تهویه مناسب، توجه به معماری و بازسازی مدارس و ایجاد امکانات تفریحی.