Abstract:
هدف: هدف این تحقیق، آزمون تاثیرگذاری پایبندی به هنجارهای دینی در کنار متغیرهای پایگاهی و زمینه ای بر پیشگیری از گرایش به مصرف مواد مخدر بوده است.
روش: روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری آن کلیهدانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد و حجم نمونه معادل 200 دانشجو بود که با روش نمونه گیری طبقه ای، خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی انتخاب شد.
یافته ها: پایبندی به هنجارهای دینی رابطه مستقیم معکوس با گرایش به مصرف مواد مخدر دارد؛ دختران کمتر از پسران به مصرف مواد مخدر گرایش دارند؛ افراد دارای طبقات بالای اجتماعی، گرایش بیشتری به مصرف مواد دارند؛ در مقابل، بین متاهلان و مجردان تفاوتی در گرایش به مصرف مواد مشاهده نشد. معادله رگرسیون نیز مشخص می سازد که متغیر پایبندی به هنجارهای دینی بیشترین تاثیر معکوس را بر گرایش به مصرف مواد مخدر دارد که این متغیر خود تحت تاثیر متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی و جنسیت قرار گرفته و تاثیر کلی آنها بر گرایش به مصرف مواد مخدر افزایشی بوده است.
نتیجه گیری: تقویت هنجارهای دینی در بین دانشجویان می تواند تاثیر بسزایی بر پیشگیری از گرایش به مصرف مواد مخدر برجای گذارد.
Machine summary:
"معادلۀ رگرسیون نیز مشخص میسازد که متغیر پایبندی به هنجارهای دینی بیشترین تأثیر معکوس را بر گرایش به مصرف مواد مخدر دارد که این متغیر خود تحت تأثیر متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی و جنسیت قرار گرفته و تأثیر کلی آنها بر گرایش به مصرف مواد مخدر افزایشی بوده است.
متغیر اصلی، پایبندی به هنجارهای دینی است که بر اساس این نظریه، سبب میشود تا خطرپذیری و رفتار هیجانطلبانه در فرد کاهش یابد و به واسطۀ نقشی که در مدارا در برابر فشارهای روانی دارد، از وابستگی یا سوء مصرف مواد پیشگیری کند.
فرضیۀ فرعی 1: پایبندی به هنجارهای دینی با کنترل متغیرهای پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر گرایش دانشجویان به مصرف مواد مخدر مؤثر است.
لذا فرضیۀ اصلی دوم تحقیق تأیید شده، میتوان نتیجه گرفت که پایبندی به هنجارهای دینی با کنترل تأثیرگذاری متغیرهای پایگاه اجتماعی، جنسیت و وضعیت تأهل بر گرایش به مصرف مواد مخدر به صورت معکوس، مؤثر است.
چنانچه فرد دارای پایبندی بیشتری به هنجارهای دینی باشد، به تبع آن معنایی که به خود و جهان اطرافش میدهد، توأم با احساس ارزشمندی و هدفمندی است از این رو، احتمال کمتری دارد که به اقداماتی نظیر مصرف مواد دست زند که به احساس ارزشمند بودنش آسیب برساند یا مانع از رسیدن به اهدافش شود.
با استناد به نتایج معادلۀ رگرسیون، پایگاه اقتصادی- اجتماعی تأثیر مثبتی بر گرایش به مصرف مواد دارد؛ بدین معنی که پایگاههای بالا گرایش بیشتری نسبت به سایر طبقات دارند که این گرایش مثبت در تضاد با پایبندی به هنجارهای دینی پایگاههای مختلف است."