Abstract:
برخی از فقیهان امامیه» نوعی از طلاق را تحت عنوان طلاق فدیهای یا طلاق به عوض»
در عرض طلاق خلعء مطرح کردهاند و معتقدند که چنین طلاقی نیز بهدلیل عمومات
و اطلاقات ادلّة اولیه همچون آیه «اوفوا بالعقود؟ و اصل آزادی قراردادها و قاعدة فقهی
(الموژمنون عند شروطهم» و نیز صحت نظریة ایقاع مشروط. صحیح و دارای اثر حقوقی بوده
و عوض و فدیه دریافتی در فرایند آن. به ملکیت مرد درمیآید. به لحاظ ماهوی باید گفت
که برخلاف خلع, در طلاق به عوض» وجود کراهت نسبت به شوهر و استفاده از کلمه خلم
در صیغه طلاق, شرط نبوده» فدیه و عوض, جزو ماهیت آن نیست و زن پس از جدایی» حق
رجوع به عوض و بازپسگیری آن را ندارد. اما زوج میتواند تا قبل از اتمام عدّه. دوباره به
زندگی سابق با اوء برگردد و از همین روء این نوع طلاق» از نظر ساختار حقوقی» نوعی طلاق
توافقی برخلاف خحلعء از اقسام طلاق رجعی است.
بدیسن ترتیب» با توجه به اصل اولی لفظی و عملی در طلاق. رجعی بودن طلاق به عوض
نیز ثابت میشود. به لحاظ فقهی و حقوقی. طلاق به عوض میتواند در قالب عقد مستقل
نامعین» اشتراط عوض در ضمن طلاق؛ اشتراط طلاق در ضمن عقد لازم» جعاله بر طلاق»
صلح و هبه معوضه بر طلاق» توجیه گردد.
Machine summary:
com"/> چکیده برخی از فقیهان امامیه، نوعی از طلاق را تحت عنوان طلاق فدیهای یا طلاق به عوض، در عرض طلاق خلع، مطرح کردهاند و معتقدند که چنین طلاقی نیز بهدلیل عمومات و اطلاقات ادلة اولیه همچون آیه «اوفوا بالعقود» و اصل آزادی قراردادها و قاعدة فقهی «المؤمنون عند شروطهم» و نیز صحت نظریة ایقاع مشروط، صحیح و دارای اثر حقوقی بوده و عوض و فدیه دریافتی در فرایند آن، به ملکیت مرد درمیآید.
به لحاظ ماهوی باید گفت که برخلاف خلع، در طلاق به عوض، وجود کراهت نسبت به شوهر و استفاده از کلمه خلع در صیغه طلاق، شرط نبوده، فدیه و عوض، جزو ماهیت آن نیست و زن پس از جدایی، حق رجوع به عوض و بازپسگیری آن را ندارد، اما زوج میتواند تا قبل از اتمام عده، دوباره به زندگی سابق با او، برگردد و از همین رو، این نوع طلاق، از نظر ساختار حقوقی، نوعی طلاق توافقی به حساب میآید، زیرا که طلاق توافقی برخلاف خلع، از اقسام طلاق رجعی است.
حال، مهم بررسی این مسئله میباشد که آیا طلاق به عوض، طلاقی است صحیح و دارای اثر شرعی و قانونی که نتیجه جدایی برای زن و مالکیت نسبت به عوض برای مرد را بهدنبال دارد یا چنین طلاقی بهدلیل نبود رکن کراهت و انزجار زوجه، طلاقی عادی محسوب میگردد که تابع احکام طلاق خلع نبوده، بلکه شرعا و قانونا طلاقی عادی است که فقط منجر به جدایی زوجه شده، اما مرد را مالک فدیه و عوض، نمیسازد؟ و یا از اساس، باطل است؟ در پاسخ به این پرسش بنیادین، دو نظریه از جانب فقها و حقوقدانان ارائه گردیده که در ادامه به طرح این دیدگاهها و بررسی ادله پیروان آنها پرداخته میشود: 3.