نقد و بررسی نسخه‌ی خطّی «فرهنگ مثنوی» از مولّفی ناشناخته Journal Article

پیام بهارستان پاییز و زمستان 1395،دوره دوم، سال هشتم - شماره 28 (‎17 page(s) - From 60 to 76 )

Keywords: مثنوی معنوی فرهنگ نویسی فرهنگ مثنوی نسخه‌ی خطّی

Abstract:

از همان زمان سرایش مثنوی معنوی، به شرح مشکلات و تبیین زیبایی های آن از منظرهای خاص، اهتمام ورزیده شده و بدین منظور شروح و فرهنگ های بسیاری بر این اثر سترگ نگاشته شده است. از یاد نمود. از جمله آثاری که تاکنون ناشناخته باقی مانده، باید از نسخه ای خطی به نام «فرهنگ مثنوی» یاد نمود. نویسندة گمنام این اثر، کوشیده با رعایت اختصار، اهمّ واژه های مثنوی معنوی را مطابق نظم الفبایی، شرح و توضیح نماید. از ویژگی های این فرهنگ می توان به مباحث صرفی واژگان عربی در توضیح مادّة لغت، نظیر ذکر وجه اشتقاق و بیان حرکات عین الفعل ماضی و مضارع مصادر، اشاره نمود. همچنین نویسنده از تبیین اصطلاحات عرفانی غفلت نکرده و برخی از مدخل ها را با توضیحات مبسوط شرح کرده، به طوری که ویژگی دانشنامه ای به این فرهنگ داده است. ذکر آیات قرآنی، احادیث نبوی، استشهاد به اشعار مثنوی، بیان کنایات و مراد واژه در متن مثنوی نیز در شمار پر بسامد ترین خصوصیّات این فرهنگ است. با توجه به ویژگی های زبانی، رسم الخط و نیز نسخه شناسی برخی از نسخ باقی مانده از این متن، می توان تاریخ احتمالی تالیف اثر را اواخر سدة هشتم یا سدة نهم قمری تخمین زد. اهتمام نگارنده در این نوشتار، در درجه اول، شناساندن مولّف این اثر و نسخه های آن و در وهله دوم بررسی متنی و طبقه بندی ویژگی های این فرهنگ اختصاصی است.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: