ارزیابی کیفیت طرح‌های دولت در توسعۀ سکونتگاه‌‌های روستایی مطالعۀ موردی: دهستان دولت‌آباد، شهرستان جیرفت Journal Article

Writer: اصغری لفمجانی، صادق ؛ رزاق‌پور، نسیم ؛ نسیمی، حمیدرضا ؛

جغرافیا و توسعه تابستان 1398 - شماره 55 ، ب (Ministry of Science/ISC (‎22 page(s) - From 1 to 22 )

Keywords: مسکن روستایی ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﯾﯽ اقدامات دولت دهستان دولت‌آباد

Abstract:

در سال‌های اخیر، دولت به‌منظور توسعه سکونتگاه‌‌های روستایی در اقصی‌نقاط کشور، اقدامات متعددی را در قالب طرح‌های هادی و نوسازی- بهسازی اجرا کرده‌است. در این راستا هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت اقدامات دولت در قالب طرح‌های توسعه مساکن روستاهای دهستان دولت‌آباد در شهرستان جیرفت بوده‌است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است که در آن برای بررسی سوابق و تبیین مساله از روش اسنادی و برای جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با اقدامات دولت در روستاهای مورد مطالعه، از روش پیمایشی استفاده شده‌است. در این راستا، با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای دارای طرح هادی یا طرح نوسازی- بهسازی و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 345 خانوار به‌عنوان حجم نمونه محاسبه‌شد. انتخاب خانوارهای نمونه به‌‌منظور تکمیل پرسشنامه‌‌های تحقیق با روش تصادفی ساده صورت گرفته‌است. آزمون روایی ابزار تحقیق از طریق «روایی محتوایی» و بررسی پایایی آن نیز با استفاده از روش «آلفای کرونباخ» بوده‌است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی، استنباطی و مدل تلفیقی AHP-Vikorو با کمک نرم‌افزارهای Expert Choice، SPSSو ArcGIS انجام شده‌است. براساس نتایج پژوهش، سطح اقدامات اجرایی دولت در طرح‌های نوسازی- بهسازی قوی‌تر از طرح‌های هادی است. از طرف دیگر، مقایسه سطح اقدامات عملیاتی- اجرایی با اقدامات کنترلی- نظارتی نیز، برتری اقدامات عملیاتی- اجرایی را نسبت‌به اقدامات کنترلی- نظارتی نشان می‌دهد. همچنین براساس مدل مورد استفاده، وضعیت اقدامات دولت در 7/ 22 درصد از روستاهای موردمطالعه در سطح نسبتا ضعیفی ارزیابی شده‌است. نتایج دیگر پژوهشموید آن است که در روستاهای مورد مطالعه،جنبه‌های کیفی ساخت مسکن (مثل تناسب ساخت‌وسازها با شرایط محیطی روستا، توجه به هویت بومی و زیبایی بصری آن‌ها)، عمدتا قربانی توسعه کمّی آن‌ها شده‌است که رفع اشکالات موجود در اقدامات آتی، مستلزم اتخاذ تصمیمات اساسی و تغییر رویکردها در نهادهای اجرایی ذی‌ربط خواهد‌بود.

Abstract: (Translated by AI)

فی السنوات الاخیره، قامت الحکومه بعده اجراءات لتطویر المستوطنات الریفیه فی مختلف انحاء البلاد وذلک فی اطار تنفیذ خطط الهدایه والتحدیث- التحسین، بهدف تطویر المناطق الریفیه فی منطقه دوهستان دولت اباد فی مقاطعه جیرفت. تهدف هذه البحث الی تقییم جوده اعمال الحکومه ضمن الخطط التنمویه لمساکن الریف فی تلک المنطقه. هذا البحث هو من النوع الوصفی- التحلیلی، حیث تم استخدام المنهج الوثايقی لفحص السجلات وتبیین المشکله، وطرق الاستقصاء لجمع المعلومات ذات الصله باعمال الحکومه فی القری قید الدراسه. وفی هذا السیاق، تم حساب عدد الاسر المقیمه فی القری ذات الخطه الهدایه او خطه التحدیث- التحسین باستخدام صیغه کوکران، حیث تم تقدیر حجم العینه لیکون 345 اسره. تم اختیار الاسر النموذجیه لاستکمال الاستبیانات البحثیه عبر طریقه العینه العشوايیه البسیطه. تم اختبار صلاحیه ادوات البحث من خلال "صلاحیه المحتوی" ومصداقیتها باستخدام طریقه "الفا کرونباخ". تم تحلیل البیانات باستخدام طرق الاحصاء الوصفی والاستدلالی ونموذج التولیف AHP-Vikor بمساعده برامج Expert Choice وSPSS وArcGIS. وفق نتايج البحث، فان مستوی الاجراءات التنفیذیه للحکومه فی خطط التحدیث- التحسین اقوی من خطط الهدایه. من جهه اخری، فان مقارنه مستوی الاجراءات التنفیذیه- التشغیلیه مع الاجراءات الرقابیه- الاشرافیه تظهر تفوق الاجراءات التنفیذیه- التشغیلیه علی الرقابیه- الاشرافیه. کما تشیر النماذج المستخدمه الی ان حاله اعمال الحکومه فی 22.7% من القری قید الدراسه تقیم بانها فی مستوی ضعیف نسبیا. النتايج الاخری تظهر ان الجوانب النوعیه لبناء المساکن فی القری قید الدراسه، مثل تناسب البناء مع الظروف البیيیه للقریه والاهتمام بالهویه المحلیه والجمالیات البصریه لها، قد ضحت بشکل کبیر لصالح تطویرها الکمی. ان معالجه العیوب الحالیه فی الاجراءات المستقبلیه تستلزم اتخاذ قرارات جوهریه وتغییر النهج فی الموسسات التنفیذیه ذات الصله.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: