Abstract:
بدیهی است که تصوّف و عرفان از موضوعات بسیار مهم در تحولات شعر فارسی در قرن ششم بوده و سنائی نخستین کسی است که به ایجاد منظومههای بزرگ عرفانی (چون حدیقهالحقیقه و طریقالتحقیق) توجّه کرده است. علاوه بر این، بسیاری از قصائد او به موضوع اخیر اختصاص داده شده است. بررسی احوال و آثار مولانا و سنایی درنظر ادیبان و محقّقان فارسی زبان – اعم از ایرانی و غیرایرانی- بسیار مهم بوده است. نگارنده در این جستار برآنست که با روش تحلیلی- توصیفی مبتنی بر مطالعه بینامتنی، به بررسی تاثیرات سنایی بر مولوی بپردازد. برآیند تحقیق نشان میدهد که مولوی با همه عظمت و بزرگی، عمیقا متاثّر از اندیشه و آثار شاعر غزنه است. مولوی هرگاه به مسائل عارفانه و عشق و ایمان صادقانه میپردازد، خود را به سنایی بیش از دیگران نزدیک میبیند. به تعبیر محقّقان، مولوی بیشترین اقتباس را از آثار و اشعار سنایی داشته است و این اقتدا تا آنجا پیش میرود که برخی مولوی را متهم به پیروی بیش از حد از سنائی میکنند. این تاثیر با هنرنماییهای مولوی در زمینه ذهن و زبان و تصاویر و حکایات با زیبایی بیشترخودنمایی میکند.
Machine summary:
بررسی تحلیلی تأثیر ذهن و زبان سنایی بر مولانا (بر اساس رویکرد بینامتنی) کتایون مرادی 1 علی محمد مؤذنی 2 چکیده بدیهی است که تصوف و عرفان از موضوعات بسیار مهم در تحولات شعر فارسی در قرن ششم بوده و سنائی نخستین کسی است که به ایجاد منظومههای بزرگ عرفانی (چون حدیقهالحقیقه و طریقالتحقیق) توجه کرده است.
ir پیشگفتار از طرف دیگر، ادبیات یکی از گونههای هنر است و عرفان هم خود گونهای دیگر از هنر است و به تعبیر شفیعی کدکنی «رنگ هنری الاهیات است» و شعر مولوی و سنایی این دو ویژگی هنری را در بالاترین مرتبه بلاغت و هنر منعکس کرده و اندیشهها و عواطف خویش را در قالب مناسبترین و زیباترین کلمات و عبارات بیان نموده است به همین دلیل جذابیت آثارش مضاعف و به تعبیر خودش «شربت اندر شربت» شده است» (کاکه رش، 1393): این شنیدی مو به مویت گوش باد آب حیوان است خوردی نوش بـاد آفت این در هوا و شهوت است ورنه اینجا شربت اندر شربت است (مولوی؛ 1390: 2/11) مبحث تأثیرگذاری و تأثیرپذیری شاعران از یکدیگر، یکی از مطالعات و چالشهای پژوهشگران است.
Analytical Study of the Impact of Sanai Ghaznavi's Mind and Language on Rumi (on Base of Intertextuality) Katayoun Moraadi, PhD Student, Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran Alimohammad Moazzeni, Full Professor, Persian Language and Literature, Tehran University, Tehran, Iran, corresponding author 1 Abstract Of the issues, especially in the sixth century, was Sufism and mysticism that strongly crept persian poem and Sanai is the first person that notice the great mystical systems.