1398ق Journal Article

Writer: حیدری، سلیمان ؛

مطالعات تاریخی جهان اسلام بهار و تابستان 1397 - شماره 11 Ranking د (Ministry of Science/ISC (‎26 page(s) - From 7 to 32 )

Keywords: شیراز پروتستان انجمن تبلیغی کلیسا مرسلین کلیسای شمعون غیور

Abstract:

انجمن تبلیغی کلیسا (C.M.S)، از اولین انجمن‌های تبلیغی پروتستان است که در اواخر قرن هجدهم (قرن سیزدهم قمری) در انگلستان شکل گرفت و در اوایل قرن نوزدهم (قرن سیزدهم قمری)، با اعزام هنری مارتین به شیراز در سال 1811م/1226ق، فعالیت تبلیغی خود را آغاز کرد. اگرچه هنری مارتین در اوایل عصر قاجار وارد ایران شد، ولی فعالیت جدی انجمن در شیراز طی دو مرحله در اواخر عصر قاجاری و تمام دوره پهلوی است. در مرحله نخست (1900-1914م/1317-1332ق) به دلیل شرایط سیاسی، فعالیت جاسوسان آلمانی و فضای ضد انگلیسی، پیشرفت چندانی حاصل نشد. در دوره دوم تبلیغ که از سال 1922م/1340ق تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه یافت، مبلّغان از سه شیوه مشخص جهت تبلیغ آیین پروتستان استفاده کردند. هدف پژوهش پیش رو نیز همین موضوع، یعنی بررسی شیوه‌های تبلیغی انجمن تبلیغی کلیسا در تبلیغ آیین پروتستان در شیراز است. پژوهش با تکیه بر اسناد موجود در: آرشیو دانشگاه بیرمنگام انگلستان، اسناد مرکز اسناد ملی ایران، مطالعات کتابخانه‌ای و نیز تحقیقات میدانی (مصاحبه) به روش توصیف همراه با تحلیل انجام شده است. یافته‌های پژوهش، حاکی است اگرچه انجمن در سه حوزه درمان (تاسیس بیمارستان مرسلین)، خدمات آموزشی (تاسیس دبیرستان مهرآیین) و بنای اماکن مذهبی (کلیسای شمعون و کلیسای قلات) فعالیت داشت، ولی به دلیل ساختار مذهبی شیراز، حاکمیت غالب دین اسلام و محدویت ارتباط بین مبلّغان ومردم، موفقیت چندانی در تغییر نگرش دینی مردم به دست نیاورد.