Abstract:
در گذشته رنگهای نقاشی به صورت آماده از طبیعت استخراج نمیشده و شیوۀ ساخت آنها مراحل پیچیده و وقتگیری داشته است. آموزش فنون رنگسازی بخشی از آموزش حرفۀ نقاشان ایرانی بوده و رسالههای آموزشی متعددی به زبان فارسی در این باب، دستکم از پایان قرن پنجم هجری به این سو در دست است. همچنین گفتگوهایی با برخی نقاشان معاصر وجود دارد و نیز نتایج آزمایشهای انجام شده بر روی رنگهای تاریخی در مقالاتی منتشر شده است و در آینۀ این منابع سه گانه است که میدانیم نقاشان ایران در هر دوره چه طیفی از رنگها را میشناخته و بهکار میبردهاند و حتی متوجه کاربرد رنگهایی میشویم که در دورۀ جدیدتر و در زمان ورود رنگهای فرنگی از دست رفته و فراموش شدهاند. متن حاضر در پی ترسیم شمایی کلی از وضعیت دانش امروز ما از رنگسازی قدیم ایران بر اساس این منابع است.
Artist’s paints were not exploited as ready materials from the natural sources and they were products of complex and time-consuming process of work. Training paint making techniques was a part of training program of apprentices and many Persian treatises on techniques of paint making remains from the end of 11th century onward. These references besides interviews with contemporary traditional artists and the published results of analytical studies on Persian historic artworks made a set of references for us to know about palette of Persian painters in different periods and to know about the losing the historic techniques of pigment production after importing the readymade western art materials. Current article is trying to draw a general scope of our knowledge about historic paint making in Iran basing on these above-mentioned triple references
Machine summary:
همچنين گفتگوهايي با برخي نقاشان معاصر وجود دارد و نيز نتايج آزمايش هاي انجام شده بر روي رنگ هاي تاريخي در مقالاتي منتشر شده است و در آينۀ اين منابع سه گانه است که ميدانيم نقاشان ايران در هر دوره چه طيفي از رنگ ها را ميشناخته و به کار ميبرده اند و حتي متوجه کاربرد رنگ هايي مي شويم که در دورٔە جديدتر و در زمان ورود رنگ هاي فرنگي از دست رفته و فراموش شده اند.
همتاي همين بررسيها پيرامون هنر اروپايي بيش از دويست سال قدمت دارد وکتاب شناسي در بارٔە فنون نقاشي اروپايي از قرن هجدهم با جمع آوري رساله هاي هنرمندان قرون وسطا توسط موراتوري (١٧٣٩)، لسينگ (١٧٧۴) و امروزه منابع باارزشي در اين مورد منتشر شده است .
گرچه هنوز مجموعۀ اين تحقيقات جزيي از حيث پوشش دهي کل تاريخ نقاشي ايران نقص هايي دارد و همين بررسيهاي انجام شده نيز به تصوير کلي و قابل تحليل از سير دانش فني هنر قديم ايران تبديل نشده و راه درازي باقي است .
کوشش براي ترسيم سير تحول مواد و فنون اما آيا از منظر دستيابي به تاريخ فني رنگ سازي در نقاشي ايران بررسي و تحليل سه دسته منبع ذکر شده ميتوانند اصولي کلي را پيش چشم ما بگذارند؟ البته گفتگوها و مقالات هنرمندان سنتي چه آنها که منتشر و تدوين شده و چه آنها که هنوز منتشر نشده ، ٢ بسيار اندکاند و از آنجا که بيشتر مربوط به دورٔە پهلوي و پس از آن هستند، تنها سير از دست رفتن دانش فني رنگ سازي ايراني از خلال آنها قابل ديدن است .
“Micro-Raman spectroscopy and X-ray Fluorescence Spectrometry on the Characterization of the Persian Pigments Used in the Pre-seventeenth Century Wall Paintings of Masjid-i Jāme of Abarqū, central Iran.