Abstract:
موقعیتهای رویارویی جنسیتی در روابط روزمره دانشگاهی مسائل و مصایبی را ایجاد میکند که شایسته بررسی است. در این میان، مسئله چگونگی رویارویی جنسیتی استادان مرد با دانشجویان زن در کشور ایران و پیامدهای غیرعلمی آن اهمیت بسیار زیادی دارد. در پژوهش حاضر مصایب جنسیتی دانشجویان زن در زمینه روابط موجود در دانشگاه ایرانی بررسی شد. تمرکز این پژوهش بر مناسبات و زیست دانشگاهی بود که طی آن، مضمون ویژگیهای رویارویی جنسیتی استادان مرد با دانشجویان زن، از نظر بروز و ورود به موقعیتهای غیرعلمی، طبقهبندی و تحلیل شد. برای این منظور، با رویکرد مطالعات فرهنگی و بهکارگیری روش کیفی، 146 مصاحبه عمقی با دانشجویان زن 10 دانشگاه تحلیل مضمون شد. پرسشهای این مصاحبهها ناظر بر پرسش از «حفظ حریم» در موقعیتهایی است که طی آن مناسبات علمی دانشجویی در روابط استادان مرد با دانشجویان زن به مناسبات غیرعلمی تحریف مییابند. یافتهها نشان داد که اصل حفظ حریم ارتباط جنسیتی در فرهنگ ایرانی وقتی توسط استادان مرد با قوت زیادی اجرا یا دچار گسست میشود، سهگانه خشونت، تبعیض و بهرهکشی جنسیتی پدید میآید که برآیند آنها رویهمرفته مصایب جنسیتی را برای دانشجویان زن به بار میآورد. یافتههای این پژوهش میتواند در سطوح نظریهپردازی درخصوص کارکرد دانشگاه، سیاستگذاری دانشگاهی و در سطح اخلاق دانشگاهی نقش موثری داشته باشد.
Machine summary:
با وجود اين ، حتي اگر يک مورد از اين پديده مشاهده شده باشد، شايسته و بايسته است که دربارة آن انديشيد و تلاش کرد و براي حتي همان يک نمونه چاره اي پيدا کرد؛ به بيان ديگر، برنماياندن زواياي پنهان و جلوه هاي آشکار ناامني جنسي برخاسته از تمايزات جنسيتي در دانشگاه که از سوي برخي استادان مرد به دانشجويان زن روا داشته مي شود، از نظر اخلاقي داراي ضرورت و اولويت است و نبايد در گرد و غبار وسوسه هاي پژوهشي ژرف تر يا به بهانه حياي فرهنگي از ديده ها پنهان بماند يا کمرنگ شود.
در کشورهاي نيوزيلند -Underhill &Jones, Boocock ) (٢٠١٣ ,Sem، نيجريه (٢٠١٤ ,Omole &Taiwo, Omole )، لاگوس (٢٠١٥ ,Sulaiman)، زيمباوه (٢٠٠٢ ,Matina &Shumba )، افريقاي جنوبي Joubert, Van ;٢٠٠٩ ,Joubert) (٢٠١١ ,Rothmann &Wyk و سوئد (٢٠٠٤ ,Bondestam) نيز پژوهش هايي دربارة عمق و گستردگي آزار جنسي در دانشگاه ها انجام شده است که با مرور مختصر آنها درمي يابيم چنين پديده اي کمابيش در همه جاي جهان در محيط هاي دانشگاهي شايع است .
از سوي ديگر، وقتي حريم ها شکسته مي شود؛ يعني رابطه از حالت «استاد و شاگردي » خارج مي شود و وجهي جنسيتي پيدا مي کند، براي دانشجويان زن همراه با مناسبات و موقعيت هاي تبعيض ، بهره کشي و خشونت است .
Sexual harassment of academic staff at higher education institutions in South Africa.
The incidence of sexual harassment at higher education institutions in South Africa: Perceptions of academic staff.
Sexual harassment and psychological consequence among students in higher education institution in Osun State, Nigeria.