Abstract:
آل عصفور یکی از خاندانهای بزرگ و برجسته شیعی بودند که پیش از این در بحرین زندگی میکردند ولی در سال ۱۲۱۶ ه.ق/ ۱۸۰۱ م. به علت بیثباتی و ناامن شدن شرایط زندگی در آن نواحی و به روایتی به دعوت فتحعلیشاه قاجار به بوشهر مهاجرت کردند. وجود پرشمار علما و روحانیون فرهیخته در بین افراد این خاندان، سببساز خدمات برجسته علمی و مذهبی بسیاری در بوشهر شد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای، پژوهش میدانی و شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی این موضوع میپردازد که مهاجرات خاندان آل عصفور از بحرین به بوشهر چه تاثیری بر ساخت سیاسی و بافت اجتماعی- فرهنگی این شهر داشته است. نتایج نشان میدهد که اعضاء این خاندان در تحولات اجتماعی و فرهنگی شهر بوشهر در عصر قاجار نقش موثری ایفا کرده و سبب تقویت جایگاه شیعیان در این شهر شدند.
Machine summary:
مهاجرت خاندان آل عصفور از بحرین به بوشهر و تأثیر آن بر تحولات سیاسی و اجتماعی- فرهنگی آن شهر در عصر قاجار محمد منصوریمقدم فرشید لاری منفرد تاریخ دریافت مقاله: 05/09/97 تاریخ پذیرش مقاله: 17 /10 /97 چکیده آل عصفور یکی از خاندانهای بزرگ و برجسته شیعی بودند که پیش از این در بحرین زندگی میکردند ولی در سال 1216 ه.
البته در کنار آزار و اذیت خوارج نسبت به شیعیان باید به قدرتگیری خاندان آل عتوب در بحرین نیز اشاره کرد آنچنان که مصطفی خجسته در کتاب بحرین در دو قرن اخیر در این خصوص آورده است: «در سال 1243 ه.
البته در آثار دیگری نظیر کتاب البحرین علت حرکت شیخ حسن آل عصفور از بحرین به بوشهر ظلم و جور پرتغالیها دانسته شده است: «پرتغالیها چون که بر بحرین دست یافتند ظلم و جور و فشار را بر مردم روا داشتند و در این امر بیش از حد تصور، فساد و تباهی برآوردند تا آنجا که درنگ و ادامه زندگی مشکل شد.
سید جعفر حمیدی، ادیب و مورخ بوشهری، در کتاب مهم و پرارزش فرهنگنامه بوشهر دربارة شیخ حسن آل عصفور نوشته است: «شیخ حسن از بزرگترین دانشمندان و علمای علم حدیث، نحو، لغت و اصول بود که این علوم را نزد پدر دانشمند خود شیخ حسین فراگرفته بود.
2. ارجوزى فی الاجتهاد و الاخبار: این کتاب در کتابخانة خانوادگی آل عصفور یعنی مجلسی شیخ حسن در بوشهر وجود داشته که بعدها از آنجا خارج شده است.