Abstract:
چکیده: شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامه ریزی درازمدت فراتر از چارچوب های محدود و بسته را برای آن ایجاب می کند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیط های جغرافیایی است که در برنامه ریزی شهری نیز کاربرد دارد. برنامه ریزی شهری براساس فرکتال نتیجه جغرافیای پست-مدرن است که ترکیبی از عناصر جدید و سنتی را در ساخت و سازهای شهری پیشنهاد می کند. درواقع بافت شهری با ساخت فرکتالی میتواند کارکرد شهرها را از نقطهنظر اجتماعی، اکولوژیکی و کالبدی در جهت مثبت بهبود بخشیده و پایداری شهری را تحقق بخشد. در این مقاله ابتدا هندسه فرکتال معرفیشده و سپس بُعد فرکتالی با توجه به تأثیرگذاری بر کلیت شهر و عناصر آن شرح داده می شود. در ادامه از ارتباط فرکتال با جغرافیا و زیرشاخههای آن (طبیعی و انسانی) بحث شده و به صورت خاص نقش و کاربرد فرکتال در جغرافیا و برنامه ریزی شهری ارائه می شود. در این اثنا ویژگی ها و گونه شناسی شهرهای با ساختار فرکتالی که در جریان تاریخ ساخته و پرداخته شده اند بیان شده و به تأثیر فرکتال بر توسعه شهرها اشاره می گردد و در نهایت به فرآیند و چگونگی برنامه ریزی و طراحی فضای شهری بر اساس هندسه فرکتال با تأکید بر علم جغرافیا پرداخته می شود. شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامهریزی درازمدت فراتر از چارچوبهای محدود و بسته را برای آن ایجاب می کند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیطهای جغرافیایی است که در برنامهریزی شهری نیز کاربرد دارد. برنامهریزی شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامهریزی درازمدت فراتر از چارچوبهای محدود و بسته را برای آن ایجاب میکند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیطهای جغرافیایی است که کلیدواژه: شهر، جغرافیای پست مدرن، فرکتال، برنامهریزی شهر
Abstract: City need to dynamics, these dynamics require long-term planning frameworks beyond those required for closed that. In such thinking the direct control and monitor the dynamic changes that are necessary. Fractal is a suitable method and efficient in describing the geographic areas in which urban planning applications. The urban fabric of the building fractal from the standpoint of social and physical functioning cities can positively improve urban sustainability unity. At In this paper, fractal geometry and fractal geometry that are introduced and then given to the impact on the whole city, and elements it is described. Then the fractal relationship with the country and its branch and normal human and as discussed specific. The role and application of fractals in geography and urban planning is provided. Meanwhile the characteristics and typology of cities Fractal that has been made in the course of history and ultimately how urban planning and design based on Fractal geometry is discussed with emphasis on geography. fractal relationship with the country and its branch and normal human and as discussed specific. The role and application of fractals in geography and urban planning is provided. Meanwhile the characteristics and typology of cities Fractal that has been made in the course of history and ultimately how urban planning and design based on Fractal geometry is discussed with emphasis on geography.fractal relationship with the country and its branch and normal human and as discussed specific. The role and application of fractals in geography and urban planning is provided. Meanwhile the characteristics and typology of cities Fractal that has been made in the course of history and ultimately how urban planning and design based on Fractal geometry is discussed with emphasis on geography. Key words: city, Geography, Fractal, urban planning.
Machine summary:
تبیین ابعاد استفاده از هندسه فرکتال در تحلیل های جغرافیا و برنامهریزی شهری چکیده: شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامهریزی درازمدت فراتر از چارچوبهای محدود و بسته را برای آن ایجاب میکند.
در این اثنا ویژگیها و گونهشناسی شهرهای با ساختار فرکتالی که در جریان تاریخ ساخته و پرداخته شدهاند بیان شده و به تأثیر فرکتال بر توسعه شهرها اشاره میگردد و در نهایت به فرآیند و چگونگی برنامهریزی و طراحی فضای شهری بر اساس هندسه فرکتال با تأکید بر علم جغرافیا پرداخته میشود.
کلیدواژه: شهر، جغرافیای پست مدرن، فرکتال، برنامهریزی شهر 1-1- مقدمه و طرح مسئله: فرکتال شاخهای از هندسه است که پدیدهها و اجسام پیچیده و نامنظم را مورد مطالعه قرار میدهد و معتقد است که اجسام و پدیدههای طبیعی از بُعدهای صحیح، منظم و گسسته پیروی نمیکنند بلکه دارای بُعدهای اعشاری، نامنظم و پیوسته میباشند(Mandelbrot, 1982: 76) .
در این مقاله به بررسی ابعاد فراکتال از فرمهای شهری و روابط بین ابعاد فرکتال، مناطق شهرنشین و جمعیت شهری پرداخته شده است و همچنین چگونگی بهبود ارتباط انسان با محیط جغرافیایی مورد بحث قرار گرفته است.
او برای توصیف بسیاری از اشکال ناموزون و نامتقارن طبیعی، این علم را ابداع کرد و اتفاقاً از همین زاویه میتوان ارتباط ظریفی بین دانش جغرافیا که با پدیدههای طبیعی سروکار دارد با هندسه فرکتال برقرار نمود.
از این طریق میتوان تحول و تکامل لندفرم فرکتال را مدلسازی کرد همانگونه که پلتیر نشان داده ساختار فرکتالی و آشوب، شکل ذاتی تکامل در لندفرمهای جریانی است(Pelletier, 2002: 291-301).
Key words: city, Geography, Fractal, urban planning.