Abstract:
مباحث فقهی، علاوه بر تقسیم منطقی و ترتیب ساختاری ابواب فقهی، به اهداف و شیوههایی در آموزش و پژوهش نیاز دارد تا برنامه ریزی درسی در خصوص متون فقهی که ارائه میشود، دارای ثمره علمی و عملی باشد. در مقاله حاضر، با درک ضرورت مساله به روش توصیفی – تحلیلی، سعی شده است که شیوههای نیل به این هدف میسر شود، از جمله این اهداف که از عهد معصومین (ع) و ادوار فقهی مورد نظر بوده، فراهم کردن زمینه اجتهاد و استنباط و کاربردی کردن علم فقه برای شاگردان بوده است که به این لحاظ، رعایت کردن شیوههایی چون آسان آموزی، ترجیح دروس اهم و به مباحثه گذاشتن دروس رشته فقه، میتواند اهداف آموزشی و پژوهشی را قابلیت تحقق ببخشد.
Machine summary:
در مقاله حاضر، با درک ضرورت مساله به روش توصیفی – تحلیلی، سعی شده است که شیوه های نیل به این هدف میسر شود، از جمله این اهداف که از عهد معصومین (ع) و ادوار فقهی مورد نظر بوده، فراهم کردن زمینه اجتهاد و استنباط و کاربردی کردن علم فقه برای شاگردان بوده است که به این لحاظ، رعایت کردن شیوه هایی چون آسان آموزی، ترجیح دروس اهم و به مباحثه گذاشتن دروس رشته فقه، می تواند اهداف آموزشی و پژوهشی را قابلیت تحقق ببخشد.
غرض اصلی از کسب علم فقه هم چون علم اصول، همانا کشف حکم شرعی است که علم فقه، صغراها و علم اصول، کبراهای استدلال را تامین می کند (صدری، 1388: 29) از طرفی دیگر، این هدف به عنوان مقصد کلی آموزش فقه به شمار می رود ولی علاوه بر این مقصد، مقصد جزئی را نیز باید در جهت یادگیری آسان مباحث فقهی در نظر گرفت؛ برای این منظور، روشهای تدریس که از ائمه (ع) و فقهای امامیه برای ما به ارث رسیده و در متون فقهی ذکر شده است، نشانگر این است که هدف و ضرورت اصلی از آموزش علم فقه، پرورش شاگردان برای توان پاسخگویی آنها به مسائل جدید جامعه اسلامی بوده و از این نظر، شیوه هایی که برای دست یابی به این مقصود اتخاذ کردند، مبتنی بر ارجاع دیگران برای یافتن پاسخ خود به شاگردان همراه بوده است (جمعی از نویسندگان، 1391: 314).