Abstract:
نفقه، یکی از مهمترین مباحثی است که پس از ازدواج و تشکیل خانواده مورد توجه قرار گرفته و به محض وقوع نکاح دائم به
حکم قانون و شرع برای زوجه ایجاد میشود. مقنن ایران به علت اهمیت خانواده پرداخت نفقه را به عنوان یک حق و تکلیف در
نظر گرفته و مسئولیت تامین نیازهای اولیه و اساسی زندگی را بر عهده شوهر الزام آور دانسته و در جهت تضمین اجرای این
حق، به ترک انفاق وصف جزایی بخشیده و در صورت عدم پرداخت نفقه زوجه و اقارب» برای آن مجازات حبس را در نظر
گرفته است حال آنکه معیار تعیین میزان و مقدار نفقه با توجه به احتیاج زن جهت ادامه زندگیء عرف جامعه بوده و قانونگذار
در خصوص میزان آن سکوت اختیار کرده است. از دیگر سوء به نظر میرسد نوع مجازاتی که قانونگذار در صورت ترک انفاق
مقرر داشتهء اقدامی است ناصواب که نه تنها آلزامی در پرداخت انفاق به همسر دیده نمیشود و منجر به از هم پاشیدگی کانون
خانواده و افزایش آمار طلاق میگردد بلکه تارک انفاق با قرارگیری در محیط زندان و تعامل با دیگر مجرمان به سوی ارتکاب
جرم نیز سوق پیدا میکند و از طرفی هم موجب طولانی شدن روند رسیدگی قضایی میگردد؛ در این مقاله به روش توصیفی -
تحلیلی به بررسی و نقد مجازات زندان در این جرم پرداخته میشود
Alimony is one of the most important issues that is paid attention after marriage, and upon the conclusion of
permanent marriage, it is imposed on the husband by virtue of the law and canon. In Iran, due to the importance
of family, the legislator has considered paying alimony as a duty and obligation and has required the husband to
supply the primary and fundamental needs of life. In order to guarantee the realization of this duty, the legislator
has considered a criminal condition for desertion; in the case of refraining from paying alimony to the wife and
family members, the considered penalty is imprisonment; Whereas, the criteria of determining the amount of
alimony include the wife’s needs and the customs of the community and the legislator has not specified any
definite amount. On the other hand, it seems that the penalty of desertion considered by the legislator is an
unfavorable action by which, not only there is no obligation for paying alimony to the wife and it leads to
disintegration of family and increase of divorce, but also the person deserting the payment of alimony interacts
with other criminals in prison and becomes prone to committing more crimes. On the other hand, this process
prolongs the judicial proceeding. In this paper, we investigate the imprisonment penalty for this crime by a
descriptive-analytical approach.
Machine summary:
مقنن ایران به علت اهمیت خانواده پرداخت نفقه را به عنوان یک حق و تکلیف در نظر گرفته و مسئولیتِ تأمین نیازهای اولیه و اساسی زندگی را بر عهده شوهر الزام آور دانسته و در جهت تضمین اجرای این حق، به ترک انفاق وصف جزایی بخشیده و در صورت عدم پرداخت نفقه زوجه و اقارب، برای آن مجازاتِ حبس را در نظر گرفته است حال آنکه معیار تعیین میزان و مقدار نفقه با توجه به احتیاج زن جهت ادامه زندگی، عرف جامعه بوده و قانونگذار در خصوص میزان آن سکوت اختیار کرده است.
قانونگذار ایرانی ترک انفاق را مورد توجه قرار داده و در راستای حمایت از خانواده در ماده 53 قانون حمایت از خانواده مصوب 1391 به این عمل وصف جزایی بخشیده و با جرم دانستن این عمل، ضمانت اجرای کیفری بر آن مقرر داشته است که به وسیله این کیفر از زوجه [و افراد واجب النفقه] در زمان تحقق جرم حمایت میکند که این عمل به جای خود شایسته تقدیر است اما نباید از این نکته غافل شد که این نوع جرمانگاری و مجازات در جای خود باعث آسیبها و صدمات متفاوت فردی، فرهنگی و به خصوص اجتماعی بر خانواده شده و به طبع آن بر جامعه پیامدهای مختلفی بر جای میگذارد چراکه از یک سو با وصف جرم بودن این عمل، ورود به حریم خصوصی خانواده محسوب میشود و از سوی دیگر ضمانت اجرای کیفری این جرم که در قالب زندان بیان شده است نه تنها سودی به حال زوجه ندارد و تأمین کننده نفقه وی [و همچنین در خصوص مهریه] محسوب نمیشود بلکه تالی فاسد مجازات حبس برای زوج بیش از دیگر مجازاتها میباشد بنابراین در جرم انگاری رفتارها در روابط خانوادگی برخی موارد باید به طور خاص مورد توجه قرار گیرند.