Abstract:
چکیده یکی از مؤلفههای اساسی در توسعه هر جامعهای، مشارکت و عدم انزوای اجتماعی افراد آن جامعه است. پایین بودن سطح میزان انزوای اجتماعی، در هر جامعهای پیشنیاز هر گونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده است. آگاهی از وضعیت انزوای اجتماعی ساکنان یک اجتماع، نقش مؤثری در شناخت چالشها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و به برنامهریزی در جهت رسیدن به توسعه پایدار در جامعه کمک خواهد نمود. به عقیده بسیاری از محققین و صاحبنظران، یکی از عواملی که نقش قابل ملاحظهای در کاهش میزان انزوای اجتماعی دارد، دینداری است. لذا پژوهش حاضر در صدد است تا رابطه بین دینداری، با انزوای اجتماعی را در بین شهروندان شهر مشهد مورد بررسی قرار دهد. روش این تحقیق پیمایشی بوده و جمعآوری دادهها به کمک پرسشنامه محققساخته دینداری و پرسشنامه استاندارد انزوای اجتماعی (دییونگ گیرولد) صورت گرفته و روایی بهصورت محتوایی احراز شده است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 323 نفر تعیین شده است. پرسشنامه در سطح شهر مشهد توزیع و با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای اجرا شده و دادههای تحقیق در دو بخش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزارهای SPSS و اموس مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که میانگین نمرات پاسخگویان به لحاظ انزوای اجتماعی در سطح کمی پایینتر از حد متوسط (90/28 در مقایسه با میانگین نظری 33) و از لحاظ میزان دینداری در سطح بیشتر از حد متوسط (61/86 در مقایسه با میانگین نظری 72) قرار دارند. همچنین آزمون فرضیه اصلی تحقیق نشان داد رابطه معکوس و معناداری (173/0-) بین دینداری و انزوای اجتماعی وجود دارد و بین سطح دینداری بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت و سطح انزوای اجتماعی بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت، تفاوت معناداری مشاهده نمیشود. نتایج این تحقیق، همسو با دیدگاه جامعهشناسان بزرگی همچون استارک، بین بریچ، برگر، یونگ، ویلسون، دورکیم، پوتنام، اُدی و یینگر است که معتقدند رابطه معناداری بین دینداری و انزوای اجتماعی وجود دارد.
One of the fundamental factors in development of any society is participation and lack of social isolation of that society that is remarkable from many years ago and its importance has increased over time. Reduction in level of social isolation in a society is a prerequisite for social, economic, cultural and political development and is associated with level of development of societies. Knowledge about status of social isolation of resident of a society has an important role in recognizing the challenges and strategies of development of society. It’s also help to plan for achieving to sustainable development in society. According to many researchers and experts’ opinion, one of the elements that have a significant role in decreasing social isolation is religiosity. This study aims to study the relationship between religiosity and social isolation among resident of Mashhad city. This study performed by using survey method. Statistical population of this article consisted of individuals of fifteen years and older in Mashhad city which 323 of them were selected by multistage cluster sampling technique and were interviewed. The Data were collected using questionnaire. The research tool consists of a substantive religiosity questionnaire and standard questionnaire of social isolation (De Jong Gierveld). The Data were analyzed using SPSS and Amos software. The findings show in terms of social isolation, the majority of respondents are slightly below the notional average level and in terms of level of religiosity are more than average. The results also showed that there is a Reverse and meaningful relationship between religiosity and level of social isolation, In other words, with increase in religisty, emotional and social loneliness rate reduced. Overall as the religiosity increased, the social isolation is reduced.
The results of multiple regressions also supported from significant role of consequence dimension of religiosity in social isolation. The results of this article is in line with the vision of Stark, Bain Bridge, Berger, Young, Wilson, Durkheim, Putnam, Oddy and Yinger as the great sociologist who believe that there is a meaningful relationship between the religiosity and social isolation.
Machine summary:
دينداري و انزواي اجتماعي مورد مطالعه: شهروندان شهر مشهد سيدعليرضا افشاني 1 حسین عباسنژاد 2 تاریخ پذیرش: 16/4/1398 سال چهاردهم، شماره دوم، زمستان 1398 تاریخ دریافت: 20/8/1398 شماره صفحه: 30-59 چکيده يکي از مؤلفههاي اساسي در توسعه هر جامعهاي، مشارکت و عدم انزواي اجتماعي افراد آن جامعه است.
نتايج اين تحقيق، همسو با ديدگاه جامعهشناسان بزرگي همچون استارک، بين بريچ، برگر، يونگ، ويلسون، دورکيم، پوتنام، اُدي و يينگر است که معتقدند رابطه معناداري بين دينداري و انزواي اجتماعي وجود دارد.
با عنايت به موارد بالا، تحقيق حاضر به دنبال پاسخگويي به اين سؤال است که چه رابطهاي بين دينداري و انزواي اجتماعي، وجود دارد؟ پيشينه تجربي پژوهش در یک نگاه کلی در جدول 1 میتوان گفت مرور پیشینه تجربی در وهله نخست بیانگر این است که مطالعات معدودی در داخل کشور به بررسی رابطه دینداری با انزوای اجتماعی پرداخته است.
دورکيم معتقد است مشارکت در امور گروهي و يا جامعه ميتواند منجر به افزايش احساس تعلق به گروه و يا جامعه شود، زيرا زماني که افراد تماسهاي مکرر و گسترده با يکديگر داشته باشند، دلمشغوليها، منافع مشترک و پيوندهاي عاطفي، آنها را به يکديگر نزديک ميکند و احساس تعلق ناشي از اين پيوندها باعث ميشود نه تنها اعتماد اجتماعي در بين افراد جامعه افزايش يافته، بلکه موجب کاهش ميزان انزواي اجتماعي خواهد شد.
نتايج تحقيق حاضر نشان داد که بين ميزان دينداري و ميزان انزواي اجتماعي، رابطه معکوس و معناداري وجود دارد.
يافتههاي اين تحقيق نشان داد بين سه بُعد از ابعاد دينداري (اعتقادي، عاطفي و پيامدي) رابطه مستقيم و معناداري با انزواي اجتماعي وجود دارد.