Abstract:
براساس بررسی های نوین قرآن پژوهان، هر سوره مضمون واحدی را دنبال نموده و نظمی هندسی بر ساختار سوره ها حاکم است. با توجه به اینکه کشف انسجام مفاهیم درونی و دلالتهای هر سوره، یاری گر قرآن پژوهان می باشد بر همین اساس شبکه مضامین راهی برای بدست آوردن دلالت های سیاسی قرآن کریم خواهد بود. هدف از این اقدام دست یابی به مضمون نهایی و محوری سوره محمد (ص) است. از همین روی در این تحقیق تلاش شده تا با بکارگیری روش "تحلیل ساختاری-مضمونی" به بررسی وکشف مهمترین دلالتهای سیاسی سوره حضرت محمد(ص) پرداخته شود. در این تحلیل آیاتی که از انسجام مفهومی و معنای خاصی حول یک محور برخوردار بودند به وسیله نرم افزار MAXQDA در شبکه مضامین تجزیه و تحلیل گردید. در گام بعدی مضامین مذکور به 3 مضمون فراگیر تبدیل گردید که عبارتند از؛« لزوم کسب قدرت برای جهاد»،« لزوم کسب دانش برای بالا بردن کیفیت جهاد» و« شناخت شئونات جهاد» در نهایت این نتیجه محقق گردید که "جهاد" ، مضمون نهایی سوره حضرت محمد(ص) بوده و به عنوان محور بررسی دلالت های سیاسی این سوره می باشد.
The purpose of the present study is to explain the political implications of Surah
Muhammad (PBUH). Delving into the style of Surah Muhammad (PBUH) by thematic
analysis and also focusing on the first and the last verses in this Surah, its name and
Medinan classification, it was revealed that the ultimate theme refers to Jihad and some
other related issues. The necessity to gain power for Jihad, the need to acquire knowledge
for increasing the quality of Jihad, and also knowing the dignity of Jihad are among the
organizing themes in this Surah.
Machine summary:
بررسي سياق سورة حضرت محمد(ص ) با استفاده از روش تحليل مضمون و همچنين بررسي آيات ابتدايي و انتهايي اين سوره و نيز در نظر گرفتن نام اين سوره و مدني بودن سوره حضرت محمد(ص ) نشان ميدهد که مضمون نهايي اين سوره در رابطه با جهاد و ديگر موضوعات است .
با توجه به اينکه سوره حضرت محمد(ص ) زماني نازل شد که پيامبر(ص ) در حال مهاجرت به مدينه بود و از طرفي نام ديگر اين سوره قتال است (طباطبائي، ١٣٧٧: ج ١٨، ص ٣٣٨)، حال اين سوال مطرح ميشود که اين سوره به طور کلي چه اهدافي را دنبال مينمايد؟ بر همين اساس مسأله اصلي اين پژوهش دلالت هاي سياسي سوره حضرت محمد(ص ) بوده که به کمک تفسير ساختاري و کاربست تحليل مضموني در جهت کشف آن است .
بنابراين ، در اين پژوهش ، سوره حضرت محمد(ص ) به عنوان موضوع مورد تحقيق بوده و با بهره گيري از روش تفسير ساختاري و تحليل مضموني و با کمک نرم افزار MAXQDA به دنبال دستيابي به دلالت هاي سياسي اين سوره ميباشيم .
(به تصویر صفحه رجوع شود) (به تصویر صفحه رجوع شود) (به تصویر صفحه رجوع شود) بررسي سياق سورة حضرت محمد(ص ) با استفاده از ابزار تحليل مضمون شبکه اي نشان ميدهد که موضوع جهاد، مضمون فراگير اين سوره بوده و تمام آيات حول محور آن تنظيم گرديده است .
همچنين خداوند متعال هدف از جهاد را اين گونه بيان مينمايد: جلوگيري از ظلم و يا از بين بردن ظلم و ستم : جنگ و جهاد، يکي از زمينه هاي آزمايش الهي است .