Abstract:
آشنایی زدایی، برجسته سازی یا هنجارگریزی، انحراف از شکل طبیعی زبان و قواعد حاکم بر آن است. از تاثیرگذارترین روش های پدید آمدن سبک تازه در شعر و از مولفه های مهم، برای آرایش کلام و غنای ادبی است .زیرا زبان معیار را دگرگون و صورت های زبانی را برجسته می کند.هرقدر فراهنجارها بدیع تر باشند کلام مقبولیت بیشتر یافته و سبک شاعر شخصی تر خواهد بود.از آن جا که یکی از خصایص سبک هندی آفرینش مضامین تازه و خیال انگیز است بیدل دهلوی به عنوان یکی از شاعران این سبک با بیشترین هنجارستیزی های هنری و خلاقانه به سبک شخصی دست یافته است. رباعیات بیدل سرشار از تخیلات و بدیع گویی و ابتکارات ادبی است.گرایش و تمایل به استفاده از ترکیبات تازه، مضمون های بدیع وتصاویرخیالی هنرمندانه، بیدل را برآن می دارد که از نرم های طبیعی زبان پا را فراتر نهاده و با ساختار شکنی های خود تصاویر ادبی شگرفی ایجاد نماید.در این مقاله هنجارگریزی های رباعیات بیدل در هشت محور واژگانی، نحوی، آوایی، سبکی، معنایی، گویشی، باستانی و نوشتاری بررسی شده اند، گرچه با انواع هنجارگریزی در رباعیات بیدل مواجهیم اما برجسته ترین ویژگی سبکی بیدل ، در رباعیات مربوط به هنجارگریزی نحوی،معنایی ،واژگانی و سبکی است.که با ساخت وابسته های خاص عددی،ترکیبات نوین،تصاویرخیالی و اصطلاحات کوچه و بازار خودنمایی می کنند.
Disfamiliarization, exaggeration, normalization, deviation from the natural form of language and the rules governing the most influential methods of creating a new style in poetry and it is one of the important components for the arrangement of speech and literary richness because it transforms the language of the criterion and highlighting the language forms. If meta-normality is more novice, it will be more acceptable and the style of the poet will be more personal. Because one of the Indian style features is fresh and imaginative themes. Bidel Dehlavi is one of the poets of this genre with the highest degree of artistic tenderness and creativity in personal style. Bidel’s quatrains are full of imaginative and ingenious literary initiatives. The tendency to use fresh ingredients, novel themes and artistry imagery makes Bidel stretch from the natural language and it create stunning images with its amazing structure. In this article, the normality of the Bidel’s quatrains have been studied in eight lexical, syntactic, phonetic, semantic, dialectal, archaic, and written phrases،we encounter the various types of normality in Bidel, but the most prominent Bildel style attribute is related to syntactic normality is a semantic, lexical, and stylistic form by constructing specific numerical affiliations, new combinations, modern imagery, and algebraic terms.
Machine summary:
»(شفيعي کدکني، ١٣٨٧: ٨٦)« شاعر چيزهايي را کـه قـبلا موجـود بوده تقليد نمي کند، بيان نمي نمايد و مورد بحث قرار نمي دهـد، وي چيزهـاي تـازه را ابـداع مي کند»(ديچز، ١٣٧٩: ١٠٨ ) هراندازه نگاه شاعر به جهان هستي، خاص تـر و تـازه تـر باشـد سخن او از خصايص سبکي فردي و تازه اي برخوردار مي شود و با برجسته سازي که حاصل هنجارگريزي زبان و از شيوه هاي غيرمتعارف کلام است ، سبب جلب توجه شنونده و خواننده شده و شاعر در زبان ادبي با عدول از هنجارهاي معمول ادبي به زباني تازه تر دست مي يابـد.
به ايـن ترتيـب برجسـته سـازي از طريق دو شيوه ي هنجار گريزي و قاعده افزايي تجلي خواهد يافـت »( صـفوي،١٣٧٣: ٤٣) در واقع برجسته سازي يا از طريق افزودن چيزي به بدنه زبان صورت مي گيرد که از آن به قاعده افزايي تعبير مي کنند مانند ابداع اوزان عروضي يا به صورت کاستن و آفريـدن صـورت هـاي ادبي و تغيير آن ها از شکلي به شکل ديگر صورت مـي پـذيرد کـه بـه آن قاعـده کـاهي و يـا سامان گريزي و فرا هنجاري مي گويند البته اين گريز از هنجار لازم اسـت خـود هنجارمنـد و عالمانه باشد تا سبب ابداع ادبي گردد.
»(باراني،٦٣:١٣٨٢)و البته بايست در نظر داشـت کـه «فراهنجـاري يـا عـدول از هنجـار بـر هنجار افزايي برتري دارد»(اسد الهي و علي زاده ،٤:١٣٩١) ١-١- بيان مساله از خصايص مهم سبکي بيدل دهلوي هنجارگريزي است که با نگاهي تازه به صنايع ادبي او را برآن مي دارد که از نرم هاي طبيعي زبان پا را فراتر نهاده و با ساختار شکني هاي خود تصاوير ادبي شگرفي را ايجاد نمايد.