Abstract:
صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع بزرگ و متنوع جهانی، مهم ترین منبع درآمد و اشتغال زایی برای بسیاری از کشورهای دنیا به شمار می رود. کشور ایران بین ده کشور برتر جهان از لحاظ برخورداری جاذبههای گردشگری و جزء پنج کشور دنیا از لحاظ دارا بودن تنوع گردشگری و جزء سه کشور اول جهان از نظر تنوع و محصولات مرتبط با صنایع دستی است. بنا بر این، هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهای جذب گردشگر خارجی در شهر مشهد با استفاده از مدل استراتژیک SOARمیباشد. این پژوهش از لحاظ روش، توصیفی ـ تحلیلی و همچنین، روش پژوهش، کیفی و ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه است. نمونه آماری شامل مدیران سازمان گردشگری، مدیران مراکز تجاری، اقامتی و گردشگری به تعداد 13 نفر است که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدهاند. به منظور سنجش روایی، از روایی صوری و محتوا و برای سنجش پایایی از توافق دو کد گذار استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق عوامل چهار گانه در مدل استراتژیک SOAR انجام شد که به وسیله آن راهبردهای افزایش جذب گردشگر خارجی در شهر مشهد استخراج گردید. نتایج پژوهش منجر به استخراج 11 راهبرد شد که مهم ترین آن ها عبارتند از: 1- معرفی شهر مشهد به عنوان قطب گردشگری حلال 2- تقویت روابط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی با سایر کشورهای اسلامی به ویژه کشورهای همسایه 3- توسعه شهری و ارتقای رضایت مندی شهروندان 4- بستر سازی جهت افزایش سرمایه گذاری خارجی و تسهیل مبادلات ارزی. در انتها نیز برای هر راهبرد برنامههای عملیاتی مرتبط با آن ارائه شده است.
Machine summary:
ارائه راهبردهای جذب گردشگر خارجی در شهر مشهد با استفاده از مدل استراتژیک SOAR سیدمرتضی غیور باغبانی 1 معین حیدریاقدم 2 فائزه حامدهمراهیان 3 منیره یگانهمفرد 4 تاریخ دریافت: 30/11/1399 نوع مقاله: علمی- پژوهشی تاریخ پذیرش: 12/3/1400 شماره صفحه: 119-156 چکیده صنعت گردشگری بهعنوان یکی از صنایع بزرگ و متنوع جهانی، مهمترین منبع درآمد و اشتغالزایی برای بسیاری از کشورهای دنیا بهشمار میرود.
در جدول 1، مقایسه تفاوتهای این دو مدل استراتژیک آمدهاست (خاوریان گرمسیر، استاورس و علیان، جدول1) مقایسه مدلهای SWOT و SOAR {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} پیشینه پژوهش اینراجایا و دیگران (Indrajaya, et al, 2019) در پژوهش خود نتایج را اینگونه بیان کردهاند که صنعت خلاق، تأثیر زیادی در توسعه مقصد گردشگری دارد.
جدول5) مدل استراتژیک ارزیابی عوامل داخلی جذب گردشگر خارجی در شهرستان مشهد {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (رجوع شود به تصویر صفحه) تحلیل SOAR نشان میدهد که از نظر خبرگان و کارشناسان، وجود بارگاه مقدس امامرضا (ع) با میانگین 64 و ضریب اهمیت 0591/0 مهمترین نقطه قوت تلقی میشود.
جدول6) مدل استراتژیک ارزیابی عوامل خارجی جذب گردشگر خارجی در شهرستان مشهد {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (رجوع شود به تصویر صفحه) تحلیل SOAR نشان میدهد که از نظر خبرگان و کارشناسان، وجود روابط مناسب سیاسی- فرهنگی با کشورهای همسایه با میانگین 60 و ضریب اهمیت 0590/0 به عنوان مهمترین فرصت قرار دارد.
از آنجاکه برخورداری از آبوهوای مطبوع و معتدل از جمله نقاط قوت پژوهش در جهت جذب گردشگر خارجی است، این نتایج همسان با نتایج پژوهش خاوریان گرمسیر، استاورس و علیان (1392) است که در پژوهشی تحت عنوان «برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری شهری با استفاده از مدل استراتژیک SOAR: نمونه موردی شهر تفت» انجام دادند.