Abstract:
هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه پیچیدگی اقتصادی و شاخص توسعه انسانی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. بر این اساس، برای اندازهگیری میزان دانش بهکاررفته در تولیدات یک کشور، شاخصهای مختلفی از جمله، شـاخص پیچیدگی اقتصادی و توسعه انسانی وجود دارد. برای این منظور، دادههای پیچیدگی اقتصادی و شاخص توسعه انسانی و همچنین، شاخصهای تاثیرگذار متغیرهای نهادی چون آزادی اقتصادی، ثبات سیاسی و حاکمیت قانون، مربوط به 28 کشور طی دوره زمانی 2017-1997، با استفاده از روش خود توضیحی با وقفههای گسترده پنل () به کار گرفته شدهاند. نتایج حاصل از آزمون نشان میدهد، در کشورهای توسعهیافته رابطه علی یک طرفهای از شاخص توسعه انسانی به سمت پیچیدگی اقتصادی وجود دارد. بنابراین؛ طبق نتایج حاصل، تاثیرگذاری شاخص توسعه انسانی و ثبات سیاسی در بلندمدت بر پیچیدگی اقتصادی، مثبت و معناداراست، همچنین شاخص آزادی اقتصادی در بلندمدت تاثیر منفی و معناداری بر پیچیدگی اقتصادی دارد، با این وجود شاخص حاکمیت قانون در این کشورها تاثیر معناداری بر پیچیدگی اقتصادی ندارد. در مقابل، یافتهها نشان میدهند، در کشور درحالتوسعه رابطه علی یک طرفهای از شاخص پیچیدگی اقتصادی به سمت شاخص توسعه انسانی وجود دارد، بهطوریکه، پیچیدگی اقتصادی و ثبات سیاسی در بلندمدت تاثیر منفی و معناداری بر شاخص توسعه انسانی دارند و تاثیرگذاری شاخص حاکمیت قانون و آزادی اقتصادی بر شاخص توسعه انسانی مثبت و معنادار میباشد. طبقه بندی JEL: O15, O43 ,O17
The main purpose of this article is to investigate the relationship between economic complexity and human development index in developed and developing countries. Accordingly, to measure the amount of knowledge used in a country's products, there are various indicators, including the index of economic complexity and human development. For this purpose, data on economic complexity and the Human Development Index, as well as influential indicators of institutional variables such as economic freedom, political stability and the rule of law, for 28 countries during the period 1997-2017, using The self-explanatory method is used with wide panel interrupts (Panel ARDL). The results of the test show that in developed countries there is a one-way causal relationship from the human development index to economic complexity. Therefore, according to the results, the impact of the index of human development and political stability in the long run on economic complexity is positive and significant, also the index of economic freedom in the long run has a negative and significant effect on economic complexity. These countries do not have a significant impact on economic complexity. In contrast, the findings show that in the developing country there is a one-way causal relationship from the index of economic complexity to the index of human development. Thus, economic complexity and political stability in the long run have a negative and significant effect on the human development index and the effect of the rule of law and economic freedom index on the human development index is positive and significant. JEL Classification: O17, O43, O15
Machine summary:
براي اين منظور، داده هاي پيچيدگي اقتصادي و شاخص توسعه انساني و هم چنين ، شاخص هاي تأثيرگذار متغيرهاي نهادي چون آزادي اقتصادي ، ثبات سياسي و حاکميت قانون ، مربوط به ٢٨ کشور طي دوره زماني ٢٠١٧-١٩٩٧، با استفاده از روش خود توضيحي با وقفه هاي گسترده پنل (Panet ARDL) به کار گرفته شده اند.
با توجه به نقش و محور قرار- گرفتن توسعه انساني در برنامه هاي کوتاه مدت ، ميان مدت و بلندمدت توسعه کشورها از يک سو و ناتواني شاخص هايي چون درآمد ملي سرانه و رشد توليد ناخالص در تبيين و اندازه گيري ميزان توسعه کشورها، از سوي ديگر، سازمان ملل متحد١ از سال ١٩٩٠ شيوه جديدي را براي اندازه گيري توسعه کشورهاي مختلف و مقايسه آن ها با يکديگر انتخاب کرده است .
Suri, Boozer, Ranis, Stewart 3.
تخمين مدل به روش خودتوضيحي با وقفه هاي گسترده پنل نتايج حاصل از برآورد بلندمدت و کوتاه مدت تأثير توسعه انساني بر پيچيدگي اقتصادي در کشورهاي توسعه يافته براي دوره زماني ١٩٩٧-٢٠١٧رويکرد (PMG) در جدول (٤) نشان داده شده است .
تخمين مدل به روش خودتوضيحي با وقفه هاي گسترده پنل نتايج حاصل از برآورده بلندمدت و کوتاه مدت تأثير شاخص توسعه انساني بر شاخص پيچيدگي اقتصادي در کشورهاي در حال توسعه براي دوره زماني ٢٠١٧- ١٩٩٧ رويکرد (PMG) در جدول (٨) نشان داده شده است .
٥- نتيجه گيري هدف از اين پژوهش ، بررسي ارتباط ميان شاخص پيچيدگي اقتصادي و شاخص توسعه انساني در کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه براي دوره زماني ٢٠١٧- ١٩٩٧ با استفاده از الگوي خودتوضيحي با وقفه هاي گسترده پنل است .