Abstract:
با توجه به نقش بالقوه شبکه ملی اطلاعات در سیاستگذاری و ساماندهی فرهنگی فضای مجازی در کشور، در پژوهش حاضر، جایگاه این طرح در سیاستهای فرهنگی مجموعهای از اسناد مهم و بالادستی جمهوری اسلامی ایران مورد مطالعه قرار میگیرد. در این مطالعه به نیازهای فرهنگی منبعث از این سیاستها که لزوم طراحی و پیادهسازی شبکه ملی اطلاعات را یادآور میشود، و نیز نقشی که این طرح میتواند در پیشبرد اهداف و سیاستهای فرهنگی کشور بخصوص در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایفا کند، پرداخته میشود. اهمیت این مطالعه در آن است که اسناد و سیاستهای پشتیبان شبکه ملی اطلاعات در این حوزه و بهطور کلی زمینه سیاستی این طرح را نشان میدهد. سیاستهایی که در این پژوهش از میان شانزده سند مهم و بالادستی مورد بررسی قرار گرفته است، را میتوان در شش محور خلاصه کرد: سیاستهای مربوط به بهرهگیری از فرصتهای فضای مجازی و صیانت از تهدیدهای آن، سیاستهای حمایتی در قبال ظرفیتهای سختافزاری و نرمافزاری کشور، سیاستهای مربوط به توسعه جامعه شبکهای و ایجاد فرصتهای برابر و عادلانه در دسترسی به خدمات شبکه برای آحاد مردم، سیاستهای مربوط به راهبری و مدیریت راهبردی فضای مجازی در سطوح ملی و فراملی، و در نهایت سیاست های ناظر به ایجاد نظام جامع اطلاعات و ارتباطات در کشور. مجموعه این سیاستها از یک طرف اهمیت راهاندازی شبکه ملی اطلاعات در کشور را یادآور میشود، و از طرف دیگر گویای نقش محوری این شبکه در «زمینهسازی» و «فراهم کردن بسترهای لازم» جهت پیشبرد سیاستهای فرهنگی کشور در عرصه فضای مجازی میباشد.
Dou to the potential role of National Information Network (NIN) on cultural policy of national cyberspace, the status of this project in Iran’s cultural policy upstream documents has been studied in this paper. The study has focused on the Cultural needs arising from the polcies that points out the necessity of Design and Implementation of NIN and its potential role to achieve cultural goals and policies especially in the field of Information Communication Technology (ICT). The importance of this study is to display the project's supporting documents and policies. The policies that has been studied in the research among sixteen upstream documents can be summarized in six parts: policies related to utilizing opportunities of cyberspace and protection from its threats. Policies in support of Iranian software and hardware capacities. Policies associated with networked society development and creating fair and equal chances for everyone to access network-based services. Policies in relation with leadership and strategic management of cyberspace at the national and international levels. And finally policies on establishment of a comprehensive system of information and communication in the country. The whole of these policies point out the importance of establishing the national information network on the one hand; and on the other hand indicate its main role to implement Iran’s cultural policy in cyberspace by providing required infrastructure.
Machine summary:
سياست هايي را که در اين پژوهش از ميان شانزده سند مهم و بالادستي با روش اسنادي مورد بررسي قرار گرفته است ، مي توان در شش محور خلاصه کرد: سياست هاي مربوط به بهره گيري از فرصت هاي فضاي مجازي و صيانت از تهديدهاي آن ، سياست هاي حمايتي در قبال ظرفيت هاي سخت افزاري و نرم افزاري کشور، سياست هاي مربوط به توسعۀ جامعۀ شبکه اي و ايجاد فرصت هاي برابر و عادلانه در دسترسي به خدمات شبکه براي آحاد مردم ، و نيز سياست هاي مربوط به راهبري و مديريت راهبردي فضاي مجازي در سطوح ملي و فراملي .
جامعۀ آماري اين پژوهش را اسناد و مدارک مهم و بالادستي جمهوري اسلامي ايران تشکيل مي دهد؛ که از آن ميان ، اسنادي که حاوي اصول ، اهداف ، سياست ها يا برنامه هايي در حوزة علم و فناوري ، شبکه هاي اطلاع رساني رايانه اي ، و فضاي مجازي به طور عام ، و شبکۀ ملي اطلاعات به طور خاص بوده و از جنبه فرهنگي نيز در اين موضوع ورود کرده اند، بعنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند.
)، پيش نويس طرح تسما، بند چهارم از بيانيه ارزش ها و راهبردهاي اول و سوم حوزه شهروندان ايرانيـاسلامي سند راهبردي نظام جامع فناوري اطلاعات کشور، بند پنجم از امور فرهنگي سياست هاي کلي برنامۀ پنجم توسعه ، بندهاي سي وسوم و هفتاد و دوم سياست هاي کلي برنامه ششم توسعه ، بند نهم از راهبردهاي ملي و بند بيستم از اقدامات ملي ذيل دهمين راهبرد کلان نقشه مهندسي فرهنگي کشور، و بندهاي هفتم و نهم از وظايف شوراي عالي فضاي مجازي در حکم نصب اعضاي جديد اين شورا از سوي مقام معظم رهبري اشاره کرد.