Abstract:
از زﻣﺎن ﭘﯿﺪاﯾﺶ ادﯾﺎن ﯾﮑﯽ از ﺷﯿﻮهﻫﺎی ﻣﺒﺎرزان و ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اﻟﻬﯽ ﻓﺘﻨﻪﮔﺮی و ﺗﻔﺮﻗﻪاﻧﺪازی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺷﯿﻮهای ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺧﻄﺮﻧﺎکﺗﺮ از ﺟﻨﮓﻫﺎی ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ؛ اﻣﺎ از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻼ و اﻣﺘﺤﺎن از ﺳﻨﺖﻫﺎی ﻣﻬﻢ اﻟﻬﯽ در رﺷﺪ و ﺗﮑﺎﻣﻞ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ و ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﺳﺖ، ﻗﻄﻌﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اﯾﻦ ﻣﯿﺪان را ﻧﯿﺰ وﺳﯿﻠﻪای ﺑﺮای ﻫﻮﺷﯿﺎری و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﮑﺮی و اﻋﺘﻘﺎدی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﺗﻼش اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای و ﭘﺮداﺧﺖ داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ ﮐﻪ:» ﻓﺘﻨﻪﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﯽ در ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻣﺆﻣﻨﺎن دارد؟«ﻧﮕﺎرﻧﺪه اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﻔﻬﻮم واژه ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻪ وﯾﮋه ﻓﺘﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﺑﻪ ﺑﯿﺎن روشﻫﺎی ﻓﺘﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽﭘﺮدازد و در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻘﺶ آن را در ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻋﻠﻢ دﺷﻤﻦﺷﻨﺎﺳﯽ، ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺼﯿﺮت، ﭘﺨﺘﮕﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ، رﻓﺘﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻓﺘﻨﻪ و اﯾﺠﺎد روﺣﯿﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖﺷﻨﺎﺳﯽ از دﺳﺘﺎوردﻫﺎی اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﺳﺖ.
Machine summary:
شیوهای به مراتب خطرناکتر از جنگهای مسلحانه؛ اما از آنجا که بلا و امتحان از سنتهای مهم الهی در رشد و تکامل انسان ها و به ویژه مسلمانان است، قطعا خداوند متعال این میدان را نیز وسیلهای برای هوشیاری و تربیت فکری و اعتقادی مسلمانان قرار داده است.
از آنجا که آزمون و امتحان یکی از سنت های الهی برای موجودات صاحب اختیار است و بر اساس آیه 155 سوره بقره انسان همواره در معرض انواع و اقسام امتحانات الهی میباشد یافتن فلسفه امتحانات الهی به ویژه در شرایط دشوار مانند فتنه انگیزی و پنهان شدن باطل در پشت نقاب حق، ضرورت مییابد.
(مصباح یزدی، سخنراني 1388) با توجه به کاربرد این واژه در متون دینی در سه معناي امتحان و آزمون (عنکبوت (29):2و3)، آمیختگی حق و باطل (نهج البلاغه، حكمت1، ص1265)، آشوب و بلوا (الغدير، ج10، صص27-28) ميتوان گفت آنچه بيشتر در معناي فتنه به كار ميرود و بلكه به ذهن متبادر ميشود ايجاد نفاق و تفرقه افكني است.
(رحیمپور ازغدی، به نقل از وبلاگ جریان فتنه ،1390) ایجاد تنش و تحریک احساسات مردم که خشم و نا امیدی را به همراه داشته باشد می تواند یکی از زمینه های فتنهای همچون فتنه ۸۸ باشد؛ (فرهادیان، ص7، 1390) در این شرایط عدم شناخت صحیح و در هم آمیختن حق و باطل انسان را در موقعیت فتنه انگیز قرار داده و موقعیت آشوب را فراهم می سازد.
ایجاد روحیه حقیقتشناسی انسان توان دست یابی به حقیقت را دارد و ابزار این امر نیز در اختیارش قرار داده شده است.