Abstract:
ترکیه از زمانهای بسیار دور مهدتمدنهایگوناگونی بوده و بـه همـین دلیـل تنـوع اعتقادات دینی و فرهنگی درآن بسیار مشاهده میشود.اسلام موضوع اصلی در بستر تحولات دوران عثمانی ودر طول دوران جمهوری ترکیه بوده است واز طرف دیگر در ساخت هویتی ترکیه نیز نقش داشته است (محمدی ،منوچهر ،١٣٨٥،ص ٣٧٠).اصولا از آنجا که دولتها بیش از هر چیز به بقا ودوام خود می اندیشدوهر حرکت مردمی ورهایی بخش می تواند برای آنها نگران کننده باشدتمایل چندانی به این نـوع حرکتهـا وانقلابهـا ندارنـد.در شـرایطی کـه ایـن دولتها عمومادارای نظام سکولار بوده وجدایی دین از سیاسـت بـه عنـوان یـک اصـل ثابـت پذیرفتـه بودنـد.بازتاب انقـلاب اسـلامی بـر ملتهـا در مجمـوع از گـرایش وپـذیرش ارزشـها وآرمانهای انقلاب تا اتخاذ شیوه ها وروش هایی از قبیل گسترش تظاهرات عمومی علیه نظام حاکم را می توان مشاهده کردومهمترین تاثیر انقلاب اسـلامی را میتـوان بـر احیـای ارزشـها وآگـاهی اسـلامی دانسـت . (محمـدی،منوچهر١٣٨٥،صـص ٥٠٢-٥٠٧) انقـلاب اسـلامی بـر علویان ترکیه نیز توانست اثراتی را بگذارد که اثـرات مسـتقیم آن را مـیتـوان ایجـاد نـوعی ١فارغ التحصیل مقطع دکتری از دانشگاه اصفهان ٢کارشناسی ارشد مدیریت دولتی از دانشگاه محقق اردبیلی ٣کارشناس مجمع جهانی اهل البیت اعتماد به نفس و زمینه بازگشت به تشیع اصیل و تاثیر مثبت بر موضـع برخـی شـریعت گرایـان نسبت به علویان دانست و از جمله اثرات مستقیم را میتوان ، توجه بیشـتر دولـت بـه علویـان و ایجاد تحرکات در دیگر جناح های علوی قلمداد کرد . در این مقاله ابتدا به معرفی مختصری از کشور ترکیه وپس از آن اسلام ورشد اسلام گرایـی در ترکیه پرداخته شده وبا اشاره بـه برخـی از طریقـت هـای موجـوددر ترکیـه ومولـویگری وتصوف در ترکیه ،پیدایش علویان در ترکیه وتبیین برخی از عقاید واخلاقها و مراسم سوگ عاشورا ،ودر انتها نیزبه معرفی شیعیان امامیه وجعفریه پرداخته شده است .
Machine summary:
آنچه از آن با عنوان اسلام جديد در ترکيه ياد مي کنيم نوعي بازگشـت مشـتاقانه بـه ديـن و ارزش هاي اسلامي اين ملت است کـه نخسـتين شـعله هـاي آن در اواخـر دوران امپراتـوري عثماني روشن شد يعني هنگامي که هجوم غربي ها بر همه زواياي حيات سياسي و اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي مردم آسياي صـغير آنهـا را همچـون سـاير ملـت هـاي مسـلمان عضـو امپراتوري و بقيه ملت هاي مسلمان استعمار زده به واکنش و دفـاع برانگيختـه بـود و در ايـن تلاش ملي ،اسلام به مثابه ذخيره بزرگي از توان فرهنگي و تاريخي اين ملت مورد بازانديشي قرار گرفت .
٥- تحصيل کردگان مراکز علمي و آموزشي اسلامي ارتباط علمي جوامع اهل سنت با الازهر مصر از مـدت هـا پـيش مرسـوم بـوده اسـت ولـي بسياري معتقدند حضور جوانان ترک در الازهر و آشنايي با تفکـرات اسـلامي بـه رشـد جـو دين خواهي در ترکيه کمک شاياني کرده است و اين در حالي است که در مصر نيـز رژيـم متمايل به لائيسم با صيغه عربي خاص ، عملا هر گونه حرکت هاي اسلام گرايي را با خشونت جواب داده است ولي جواناني که براي تحصيل علوم اسلامي به ايران ميآمدند مشکل فوق را نداشته و کاملا خود را در فضاي علمي ديني حس ميکردند بنابر ايـن مـيتوانسـتند تـاثير گذاري بيشتري داشته باشند اما آنچه اين روند را کند ميکرد چالش سني بودن آنها و شيعي بودن مراکز علمي و جامعه ايران بود اما باز آنچه مهم است که قريب به دو ميليون شيعه اثني عشري و ١٨ ميليون علوي در ترکيه زند گي ميکنند که تاحد زيادي به ايـران و تشـيع تعلـق خاطر دارند .