Abstract:
صنعت پتروشیمی به دلیل سهم بالا در ارزآوری کشور و نیز نقش آن در تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت، همواره از اهمیت خاصی بین صنایع برخوردار است. صادرات پتروشیمی از لحاظ حجم نیز در ۱۱ ماه نخست سال ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۹۸، حدود ۹ درصد رشد داشته است. علی رغم افزایش حجم تولیدات پتروشیمی در سال های اخیر و نیز برنامه ریزی برای تداوم آن در برنامه گام دوم و سوم جهش تولید پتروشیمی طی سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۴، بررسی ها نشان از عدم تنوع ساختار در صادرات محصولات پتروشیمی کشور از دو حیث «تنوع محصولات» و «تنوع کشورهای هدف» دارد. هم اکنون چین بزرگ ترین شریک تجاری محصولات پتروشیمی ایران است که در عین حال که حفظ و تقویت روابط پایدار با چین در راستای تامین منافع بلندمدت باید در اولویت دیپلماسی اقتصادی کشور باشد؛ تنوع بخشی به محصولات تولیدی و مشتریان پتروشیمی، آسیب پذیری این صنعت را کاهش خواهد داد. تنوع بخشیدن به محصولات از طریق افزایش سطح فناوری در پتروشیمی ها و توسعه صنایع پایین دستی امکان پذیر خواهد بود. هم اکنون بخش عمده ای از صادرات پتروشیمی کشور محصولات پایه از جمله متانول، اوره و آمونیاک است که تکمیل زنجیره ارزش در آن ها صورت نگرفته است. همچنین تنوع بخشیدن به کشورهای هدف نیز نیازمند توسعه روابط تجاری با کشورهای واردکننده به خصوص کشورهای همسایه است. علاوه بر این، ایجاد شرکت های تخصصی برای صادرات یکپارچه محصولات پتروشیمی و برنامه ریزی متناسب با نیازهای آتی تقاضای جهانی در راستای تولید و صدور محصولات پتروشیمیایی هوشمند و با فناوری بالا از جمله راهکارهای پیشنهادی دیگر است.
Machine summary:
راهبردهای صادراتی و شرکای تجاری هدف محصولات پتروشیمی ایران یونس خداپرست 1 چکیده صنعت پتروشیمی بهدلیل سهم بالا در ارزآوری کشور و نیز نقش آن در تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت، همواره از اهمیت خاصی بین صنایع برخوردار است.
علیرغم افزایش حجم تولیدات پتروشیمی در سالهای اخیر و نیز برنامهریزی برای تداوم آن در برنامه گام دوم و سوم جهش تولید پتروشیمی طی سالهای 1400 و 1404، بررسیها نشان از عدم تنوع ساختار در صادرات محصولات پتروشیمی کشور از دو حیث «تنوع محصولات» و «تنوع کشورهای هدف» دارد.
هماکنون چین بزرگترین شریک تجاری محصولات پتروشیمی ایران است که درعینحال که حفظ و تقویت روابط پایدار با چین در راستای تأمین منافع بلندمدت باید در اولویت دیپلماسی اقتصادی کشور باشد؛ تنوعبخشی به محصولات تولیدی و مشتریان پتروشیمی، آسیبپذیری این صنعت را کاهش خواهد داد.
com علیرغم افزایش حجم تولیدات پتروشیمی در سالهای اخیر و نیز تداوم آن در برنامه گام دوم و سوم جهش تولید پتروشیمی در سال 1400 و 1404، بررسی ترکیب محصولات تولید و صادر شده پتروشیمی کشور حاکی از عدم توجه کافی به تکمیل زنجیره ارزش در این صنعت و صادرات محصولات پایه پتروشیمی مانند متانول و اوره دارد.
نمودار 1: سهم محصولات پتروشیمی از کل صادرات غیرنفتی ـ درصدبه تصویر صفحه رجوع شود مأخذ: آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران و اظهارنظر مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی خاطرنشان میشود، رتبه ایران در بین تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی ۴۴ است، که چین در رتبه اول، آمریکا در رتبه دوم و اتحادیه اروپا در رتبه سوم جهان قرار دارد.