Abstract:
همانگونهکه اسلام برای همه شئون زندگی انسان، چه فردی و چه اجتماعی، برنامه دارد، در مورد نامگذاری فرزند که بخش مهمی از سبک زندگی است نیز دارای یک نظام مستقل است. در هر زندگی، یکی از لذتبخشترین و در عین حال مناقشه برانگیزترین مراحل تولد نوزاد، «نامگذاری» است. انتخاب نام، تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون: نگاه فرهنگی اعتقادی والدین، عوامل محیطی و جغرافیایی، ظهور و بروز برخی نامهای خاص در زمانهای خاص و مسائلی از این دست، صورت میگیرد. ازاینرو، نامها راهی جهت مشخصشدن هویت شخص هستند. هر اسمی، فرکانس انرژی خاصی را با خود حمل میکند که بر زندگیِ دارنده اسم، بسیار تأثیرگذار است. اسم بر شخصیت آدمی تأثیر میگذارد؛ بهگونهایکه افراد در بسیاری از جایگاهها در پناه اسم، زندگیشان را شکل میدهند. رابطهای که هر شخص با اسم خود برقرار میکند، بر آینده و بهویژه موقعیت اجتماعیاش تأثیر دارد. بنابراین، تأثیر اسم، بخش مهمی از هویت شخص را دربرمیگیرد و در واقع، آدمها با اسم خود زندگی کرده، رشد میکنند.
Machine summary:
به جهت اهمیت نامگذاری فرزند، پژوهش حاضر، به بررسی برخی از مهمترین مسائل مربوط به این مقوله میپردازد؛ از جمله: نامگذاری، حق فرزند؛ چالش جامعه امروز در خصوص نامگذاری فرزند؛ تأثیر انتخاب نام نیک در شخصیت فرزند؛ اسامی محبوب در آموزههای اسلامی و آثار دنیوی و اخروی نام افراد.
1. نامگذاری، حق فرزند نامگذاری فرزندان به اسامی نیکو، حقی است از حقوق اولاد بر والدین؛ چنانکه حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم میفرماید: «وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ یحَسِّنَ اسْمَهُ، وَ یحَسِّنَ أَدَبَهُ؛ 1 حقّ فرزند بر پدر، آن است که نام خوبی بر او بنهد و به بهترین شکل تربیتش نماید.
این سبک را در رفتار بزرگان هم میبینیم؛ چنانکه همسر مکرمه امام خمینی رحمه الله ، شیوه نامگذاری فرزندانشان را اینگونه روایت میکند: «انتخاب نام مصطفی را برای پسرمان من اصرار داشتم؛ آقا میگفت محمد باشد.
* تأثیرپذیری از رسانه ملی: متأسفانه، فضای جامعه به گونهای است که خانوادهها حتی برای انتخاب نام فرزند هم از رسانهها تأثیر میپذیرند؛ مثلاً در سریال ستایش نام شخصیت «ستایش»، و در سریال پنج کیلومتر تا بهشت اسم «آیدا» به واسطه شخصیت برجستهای که در فیلم داشت، مورد پسند مردم قرار گرفت و در مقطعی از زمان، بیشترین اسامی فرزندان دختر از بین این اسمها بود.
ازاینرو، در اسلام به نامگذاری اسمهایی که حامل پیام و فرهنگ اصیل اسلامی باشند، تأکید شده است و بهترین آنها، نامهایی هستند که دربردارنده بندگی خداوند باشند؛ مانند عبدالله و عبدالرحمن، و بعد از آن، نام پیامبران و امامان معصوم علیهم السلام سفارش میشود.